"Bigger than us" schetst een kleurrijk en hoopvol portret van activisten wereldwijd. MO* sprak met Flore Vasseur, die de documentaire regisseerde. 'Activisme is een manier van leven.'

Met "Stilte is mijn moedertaal" breekt Sulaiman Addonia onze verbeelding over het leven in vluchtelingenkampen open. Gie Goris trok met hem naar de donkere kamer waar hij zijn personages ontwikkelde. Een gesprek over stilte, seks en tradities. ‘Met elke nieuwe geliefde worden we opnieuw maagd.’

Luisteren naar de verhalen van vluchtelingen, in hen geloven: het is een concrete leidraad voor alle mensen die vluchtelingen bijstaan in hun zoektocht naar een nieuwe toekomst. MO* had diepgaande gesprekken met drie vluchtelingen uit Syrië, Afghanistan en Venezuela.

De redactie van MO* trekt er deze zomer op uit (in eigen land). En dat doet ze niet alleen. Elien Spillebeen trok met scenarist Raf Njotea naar de expo Congoville in het Middelheimpark. ‘Soms vertrek je vanuit clichés. Dan is het de vraag of je die wil bevestigen of ontkrachten.’

Vluchtelingen vinden vaak moeilijk werk. En tegelijk krijgen ze het verwijt dat ze niet willen werken. Wat buiten beeld blijft, zijn de psychosociale en economische obstakels die ze moeten overwinnen om te mogen deelnemen aan onze samenleving. Medewerkers van de VDAB en Actiris doen een boekje open.

De integratie van vluchtelingen in de samenleving verloopt vaak moeizaam. Dat is niet altijd en niet alleen te wijten aan een gebrek aan motivatie, verduidelijkt klinisch psychologe Catherine Pauwels van Solentra. Wat uit beeld blijft, zijn de vele psychische problemen waar deze mensen mee kampen.

Het is al lang geen voorpaginanieuws meer, maar nog steeds komen er mensen op de vlucht om bij hun gevaarlijke overtocht op de Middellandse Zee. De afgelopen dagen zijn tientallen mensen verdronken. Volgens mensenrechtenadvocaat Omer Shatz draagt de EU een verpletterende verantwoordelijkheid.

‘Dit krijg ik gewoon niet meer gezegd’, dacht theatermaakster Lara Staal toen ze begon aan de productie van “De zaak Samuel”. Wat kon ze nog brengen over de dodelijke gevolgen van het Europese grenzenbeleid als de feiten gekend en de verhalen verteld zijn en niemand het echt hoort.

Twee Latijns-Amerikaanse vrouwen blikken terug op een bewogen jaar. Christina Burneo praat vanuit de feministische beweging, Gabriela Bucher staat sinds kort aan het hoofd van Oxfam International. ‘Ngo’s volgden lange tijd de logica van vooruitgang en groei, zonder zich kritisch op te stellen.’

Veel vluchtelingen in Bosnië zijn veroordeeld tot een winter zonder opvang, ook al is er wel genoeg opvangcapaciteit. Dat zegt Peter van der Auweraert afscheidnemend IOM-coördinator in Bosnië. ‘Het is nochtans slechts een kwestie van de sleutel omdraaien en leegstaande kampen openen.’

Advocate Marie Doutrepont schreef een boek dat iedereen nú moet lezen, ook Vlaamse politici. ‘Wie haar getuigenissen heeft gelezen, kan zich niet langer verschuilen achter snelle en gemakkelijke commentaren over gelukzoekers in vluchtelingenkamp Moria.’

‘Dit boek is gewoon Holland.’ Zo staat het op de oranje achterflap van de laatste roman van de Nederlandse-Iraakse schrijver Rodaan Al Galidi. Dat gewone Holland en zijn volk zijn niet zomaar te doorgronden voor wie als buitenstaander het land binnenkomt.