Minder mensen binnen, meer terugkeer: de toon over migratie was hard op de recente EU-top in Brussel. Lefteris Papagiannakis, directeur van de Griekse Raad voor Vluchtelingen, kijkt er niet meer van op. In zijn thuisland zijn pushbacks en gezonken vluchtelingenbootjes al jaren schering en inslag.

Gewapend met cijfers en pragmatisme mengt de Nederlandse historicus Leo Lucassen zich in het verhitte migratiedebat. ‘Iemand moet onwaarheden met feiten te lijf gaan.’ Op 16 december is hij op het Festival van de Gelijkheid te gast in een panelgesprek van MO*, samen met Sociaal.Net en deBuren.

Hoe eindigt deze oorlog, die alleen maar verder lijkt te escaleren? De Russische journalist Kirill Martynov hoopt op een Oekraïens victorie, maar ziet ook met lede ogen aan hoe zijn moederland steeds dieper de afgrond in glijdt. ‘Als Rusland uiteenvalt, zal daar nog meer geweld uit voortkomen.’

Asielzoekers zijn veerkrachtig en dat kan onze maatschappij ten goede komen, alleen moeten opvang en de asielprocedure beter, zeggen psychologe Michelle Warriner en orthopedagoge Stephanie Rap. 'Door het gebrek aan opvang, onzekerheid en de lange procedures, zien we het mentaal welzijn zo kelderen.'

Je op een andere manier naar de wereld doen kijken: dat is wat West-Vlaams kunstenaar Floris Boccanegra wil. Kijken naar de donkere kant van de mensheid, en naar de realiteit van vluchtelingen vandaag. Een eigenzinnig gesprek over “going dark”, de piramide van Gizeh en smeltende gletsjers op IJsland.

Artiesten met een vluchtverhaal krijgen volgens de Syrisch-Koerdische kunstenaar Kito Sino te weinig kansen. Kunstorganisaties zien hen te veel als vluchteling of beginner. Met Atelier Kito bewijst Sino dat het anders kan. Na 14 jaar verhuist hij zijn artistieke stek van Schaarbeek naar Molenbeek.

Hoe kan journalistiek recht doen aan de waardigheid en de ervaring van mensen op de vlucht? Een gesprek met drie journalisten die door de ogen van vluchtelingen keken naar grenzen, smokkelaars en keuzes.

‘Het is jammer dat veel sociaal werkers zo stil en volgzaam zijn', vindt sociaal werkster Rukhsana Zubair. Zij maakt als brugfiguur in Bredene de verbinding tussen ouders, de school en de buurt. 'Het is net belangrijk dat mensen hun mening durven geven en met hun eigen ideeën komen.’

Begin vorig jaar verscheen “Het Opengrenzenmanifest” van Naima Charkaoui. Een belangrijk en hoopvol boek, schreven onderzoekers. Een van hen, Pascal Debruyne, zat op vraag van sociaal.net aan tafel met Charkaoui: ‘Als we zeggen dat sociaal werk een mensenrechtenberoep is, dan moeten we ageren.’

De Belgische staat en Fedasil werden vorige maand veroordeeld voor de slechte opvang van asielzoekers. Desondanks staan er nog geregeld mensen op straat die recht hebben op opvang. Dat zegt Thomas Willekens, beleidsmedewerker bij Vluchtelingenwerk Vlaanderen die de dagelijkse cijfers bijhoudt.

In Slovenië en tot ver daarbuiten werd auteur Drago Jančar overladen met prijzen. Hij gebruikt die bekendheid in de strijd tegen nationalisme en xenofobie. En ondanks de getroebleerde geschiedenis en actualiteit van Slovenië blijven twee dingen overeind in zijn romans: de liefde en de wilskracht van het individu om te overleven.

Nog geen maand zit Tine Claus op de stoel van de directeur Vluchtelingenwerk Vlaanderen. Haar eerste grote uitdaging is om beweging te krijgen in de opvangcrisis. Want 'elke dag dat iemand op straat slaapt, is een dag te veel'.