Globalisering vergroot kloof tussen rijk en arm

Uit het rapport blijkt dat de groeiende ongelijkheid tussen landen en binnen landen vaak hand in hand gaat met een versnelde economische globalisering. Een ontwikkelingsstrategie die alleen aandacht heeft voor economische groei en inkomensgroei is niet efficiënt. Dat leidt slechts tot een groei van de welvaart bij een kleine groep rijken en het vergroot de armoede onder de armen, aldus het rapport.

De toenemende ongelijkheid in de wereld wordt onder meer veroorzaakt door de groter wordende kloof tussen legale arbeid en het zwarte circuit, waardoor de verschillen tussen ongeschoolde arbeiders en goedopgeleide werknemers steeds groter worden. De wereld is volgens de auteurs veel meer gepolariseerd dan tien jaar geleden. Armen krijgen minder sociale, economische en politieke kansen, aldus het rapport.

Het rapport verschijnt drie weken voor de Milennium + 5 Top, waar de wereldleiders een balans opmaken van de strijd tegen de armoede. De VN roepen de wereldleiders op om de beloften waar te maken die ze deden tijdens de Wereldtop voor Sociale Ontwikkeling in 1995 in Kopenhagen. Tijdens die top beloofden ze bij het ontwikkelingsbeleid de mens centraal te zullen stellen.

De kloof is sindsdien alleen maar groter geworden, vooral voor vrouwen, zegt Jose Antonio Ocampo, ondersecretaris-generaal van het VN-departement voor Economische en Sociale Zaken. Zestig procent van de zwartwerkers in de wereld is vrouw. Dat is een erg groot aantal, gezien het feit dat er nog altijd minder vrouwen dan mannen actief zijn op de arbeidsmarkt. In het informele circuit hebben zij geen enkele juridische bescherming.

Hoewel meer vrouwen en meisjes naar school gaan, is het percentage werkende vrouwen in het officiële circuit gestagneerd en in sommige delen van de wereld zelfs afgenomen. Juist daarom is het reden tot zorg dat het aantal vrouwen dat in het informele circuit werkt, zo sterk is toegenomen, aldus Ocampo.

Ook in relatief rijke landen als de Verenigde Staten, Canada en Groot-Brittannië blijkt de kloof tussen rijk en arm dieper. China en India kennen al een paar jaar flinke economische groei, maar ook daar heeft dat niet geleid tot een betere verdeling van de welvaart. Dat geldt ook voor delen van Latijns-Amerika en Afrika. In Afrika bezuiden de Sahara nam het aantal armen in ruim tien jaar tijd (tussen 1990 en 2001) toe met 90 miljoen. In Latijns-Amerika steeg de werkloosheid van bijna 7 procent in 1995 tot 9 procent in 2002. Veel mensen werden gedwongen in het zwarte circuit te werken, waar de arbeidsomstandigheden meestal slecht zijn en de lonen laag.

De auteurs van het rapport wijzen erop dat de groeiende kloof tussen de ‘haves’ en de ‘have-nots’ een grote bedreiging vormt voor de democratieën in de wereld. De toenemende armoede zou geweld en terrorisme aanwakkeren. Ocampo: Als we deze ongelijkheid niet bestrijden, dan kan dat leiden tot grotere instabiliteit in de wereld. En daar krijgt op den duur iedereen de rekening van gepresenteerd. (JS/MM)