Amnesty International is scherp in zijn jaarrapport 2021 en spreekt over een gitzwart jaar voor de mensenrechten. Corona-ongelijkheid, inperkingen van de vrije meningsuiting en cybercontrole bleven ongestraft. Gezondheidszorg en kwetsbare economieën kwamen aan de rand van de afgrond te staan.

De verkiezingen van dit jaar zullen een test zijn voor de democratie van Brazilië, waarschuwt Human Rights Watch in een nieuw rapport. De verkiezingen komen na nieuwe bedreigingen van de extreemrechtse president Jair Bolsonaro, die de geldigheid van het electorale systeem in twijfel heeft getrokken. 

Amnesty International vestigt in een recent rapport de aandacht op recordcijfers van tienerzwangerschappen in Paraguay. Tussen 2019 en 2020 zijn duizend meisjes van 14 jaar oud of jonger bevallen. Dat is het gevolg van wijdverspreid seksueel geweld en de beperkende abortuswetten in het land.

Maria Elena Carbajal werd als twintiger tegen haar wil gesteriliseerd, na haar vierde bevalling. Sindsdien komt ze op voor de vele tienduizenden slachtoffers van de massale sterilisatiecampagne in Peru in de jaren ’90. ‘Die ingreep heeft mijn leven bepaald.’

Als kind werden ze wakker in een ondergelopen slaapkamer of zagen ze de ontbossing voor hun neus gebeuren. Het hoeft dus niet te verrassen dat Ineza Umuhoza Grace en Maytik Avirama opgroeiden tot ecofeministes. Zij, en een boel andere jonge activisten, komen met nieuwe ideeën voor de milieubeweging. 

Het feminisme in Latijns-Amerika is meer dan protestmarsen, het is een sociale beweging met politieke kracht. De regio kent zoveel soorten feminisme als ze divers is. Voor nationale Vrouwendag laat MO* activistes uit Buenos Aires en Quito als het Guatemalteekse hooggebergte aan het woord.

De hele maand mei sierde de regenboogvlag het hoofdkantoor van het ministerie van Volksgezondheid in Havana. Met het gebaar wil de Cubaanse overheid de LGBTI-gemeenschap in het land ondersteunen. De rechten van LGBTI’ers krijgen in Cuba voortaan ook een plaats in het overheidsbeleid.

Een groep vrouwelijke boeren in het noordoosten van Brazilië gebruikt de umbu-boom om de droogte in de regio te bestrijden. Die boom slaat namelijk veel water op in zijn wortels. Met de umbu’s wordt het droge landschap herbebost.

Susel Paredes, de eerste verkozen lesbische vrouw in het Peruaanse Congres, belooft een ‘sterke strijd’ te zullen voeren voor lhbti+-rechten in het Andesland. Dat is nodig, zegt ze, nu twee sociaal-conservatieve kandidaten het tegen elkaar opnemen in de tweede ronde van de presidentsverkiezingen.

Twee Latijns-Amerikaanse vrouwen blikken terug op een bewogen jaar. Christina Burneo praat vanuit de feministische beweging, Gabriela Bucher staat sinds kort aan het hoofd van Oxfam International. ‘Ngo’s volgden lange tijd de logica van vooruitgang en groei, zonder zich kritisch op te stellen.’

Dat de COVID-19-pandemie bestaande ongelijkheden versterkt, is helaas geen nieuws. De Belgische ngo WSM laat in een opiniestuk op deze Internationale Vrouwendag drie vrouwen aan het woord die strijden voor gendergelijkheid: Ingrid Mulamba uit Congo, Alexandra Arguedas uit Costa Rica en Lut Cromphout uit België.

‘Het was tijd dat we de Kerk en de rozenkrans uit onze baarmoeder en eierstokken haalden.’ De stemming voor de legalisatie van abortus in Argentinië is een belangrijke overwinning voor de feministische beweging in Latijns-Amerika.