Goede olie drijft altijd boven

In de industriezone van Bou Argoub, op anderhalf uur rijden van de hoofdstad Tunis, wordt afvalolie van over heel Tunesië verzameld, opgewarmd, ‘gedecanteerd’ tot er afval, water en nog te gebruiken olie overblijft. De firma, die zelfs al bezoek kreeg van de minister van Milieu, heeft verzamelpunten in het hele land. Kleine en grote restaurants kappen hun afvalolie in de blauwe tonnetjes van de firma.
Aan 0,150 dinar per liter (minder dan 0,1 euro) koopt zij de olie op en exporteert ze de olie, na verwerking, naar het buitenland, waar ze dan weer opgewerkt wordt voor biobrandstoffen. Dat het recyclage-bedrijf vooralsnog enig is in zijn soort, bewijst dat Tunesië nog een lange weg voor zich heeft. De meeste restaurateurs en huisgezinnen kappen nog altijd doodgemoederd afvalolie in de gootsteen.
In afwezigheid van de directeur van Eco Oleo zwaait Jihène Daabek er de plak. Wanneer we haar vragen om een slokje van de recyclage-olie te nemen, schudt ze beslist van neen. ‘Dit is niet meer geschikt voor menselijk gebruik’. Dat wij het goedje onverdund in de tank gooien, kan - alweer - op de nodige animo rekenen. Jihène gaat zelfs aan de uitlaat hangen om die befaamde Belgische frietgeur op te snuiven. Haar hand komt er beroet van af. Benieuwd wat specialisten inzake plantenolie daarover te zeggen hebben.
Over specialisten gesproken.. Aan de telefoon vanmorgen had Martina Hulsbrinck van PPO.be nog gewaarschuwd voor het gebruik van oliën met omega 3- en omega 6-vetzuren, zoals olijf- en maïsolie. Jatropha- en koolzaadolie geven geen problemen met de motor, maar die vinden we hier helaas niet. Martina: ‘Misschien kan je toch maar beter mengen met diesel. De additieven in diesel houden het vuil vast in de brandstoftank, zodat het niet in de motor terecht komt. Misschien kan je dan ook op olijfolie rijden’. Of we reserve injectoren mee hebben? Euh, neen.. Moest dat dan? Er kan maar beter niets verstopt geraken.
Op weg naar onze volgende stop - een olijfboer uit Ouled Salah - loopt alles gesmeerd. Na Sfax is dit dorpje en de hele omgeving van Mahdia, hét mekka van de Tunesische olijfteelt. Er staat zelfs een fabriek waar de restanten van de geperste olijven omgevormd worden tot handzeep en wasmiddelen voor kleding. De ‘fitura’ - wat van de pitten en de schel overblijft na persing - wordt hier chemisch nog ’s ‘uitgeperst’ zodat er weer olie uit de smurrie vloeit.
Filmen in de fabriek mag niet, ook al omdat er vorig jaar een tv-ploeg ronduit economische spionage heeft gepleegd. Met de opgedane kennis gaan de snoodaards nu op enkele kilometers van de fabriek, juist dezelfde lijnen neerpoten. Voor de boeren uit de streek is het misschien geen slechte zaak, want nu kunnen zij kiezen bij wie zij hun restafval dumpen, hoewel. Het zijn eigenlijk de perserijen die de fitura leveren en dus over prijzen onderhandelen.
Een gewone olijfboer kan enkel met zijn oogst aankloppen bij de perserij en daar enkele dagen later zijn geel goud gaan afhalen. ‘Op enkele groten na, kan niemand leven van olijfolie alleen’, zegt Boukhari, olijfboer in Ouled S-Sahrah. Het is zelfs zo erg dat de doorsnee Tunesiër te arm is om ‘made in Tunesia’ olijfolie te kopen. Dan maar derderangs Zit l-Hakm op tafel.
http://www.emissionimpossible.be/