Een clandestiene missie in Syrië

Het team bestaat uit twee mensen : een chirurg en een anesthesist. Om te begrijpen wat de bevolking nodig heeft, proberen ze te kijken hoe de gewonden worden opgevangen.

De eerste vaststelling is dat het medisch personeel doodsbenauwd is – zo benauwd dat ze weigeren patiënten te verzorgen, er wordt alleen eerste hulp verleend in extreem dringende gevallen. Breuken worden geïmproviseerd gespalkt. Bij bloedingen worden compressieverbanden aangebracht, zelfs als de technische expertise aanwezig is om betere en volledigere zorg te verlenen.

“Ze vertellen ons dat het risico te groot is”, zegt de chirurg van Artsen Zonder Grenzen. “Een Syrische collega zei dat betrapt worden met een patiënt overeen komt met betrapt worden met een wapen. Het zou het einde betekenen voor de patiënt, en voor mij.”

Een andere vaststelling is dat de medische instellingen in het algemeen doelwitten zijn van gewapende troepen. In een dorp zag het team een gezondheidscentrum dat uitgebrand was, er was geen enkele plaats meer om gewonden te verzorgen. Een ander gezondheidscentrum was nog in goede staat maar beschikte maar over één consultatieruimte.

Op een andere plaats zag het team een echt ziekenhuis, dat functioneerde. Het beschikte over personeel, materiaal en een goed uitgeruste operatiezaal. “We hebben zoveel operaties gedaan als we maar konden. En toen moesten we op tien minuten opruimen, want we werden gewaarschuwd dat het leger een aanval op de stad zou beginnen. Nadien hoorden we dat het ziekenhuis zwaar beschadigd was geraakt en nog niet opnieuw gebruikt kon worden.”

En de angst blijft. In Idlib werd het team onthaald in een publiek ziekenhuis waar de operatiezaal gesloten was. Het personeel weigerde operaties te doen, uit schrik voor represailles. Er werd dus alleen eerste hulp geboden, wat maar tien tot twintig minuten duurt. “De hoofdgeneesheer vertelde dat hij gewaarschuwd werd als de tanks kwamen. Dan deed hij de patiënten vertrekken en wiste de sporen uit.” De familie blijft altijd dicht bij de patiënt, klaar om hem meteen weg te brengen.

Wat als de patiënt er erg aan toe is? Het team van Artsen Zonder Grenzen stelde de vraag. De Syrische arts maakte een machteloos gebaar. En hij voegde er aan toe dat sommige patiënten, ondanks alles, erin slaagden Turkije te bereiken.