Een nieuwe regering, een nieuw klimaat

De federale overheid belooft onder andere de gewesten te stimuleren om hun engagementen te formuleren, zegt het regeerakkoord. Dat treft! Het regeerakkoord van de Vlaamse regering-Bourgeois ademt dezelfde ambitie. We lezen onder andere dat ‘elke overheid binnen de federale staat voldoende ambitie aan de dag moet leggen om de Belgische klimaatdoelstellingen te bereiken’.

In een gesprek dat we eerder publiceerden, zegt ook minister van Ontwikkelingssamenwerking De Croo dat er meer zand dan olie in de machine zit: ‘In België geraken we het voorlopig niet eens over wie wat moet bijdragen om tot een fatsoenlijke bijdrage aan het mondiale klimaatfonds te komen. Ontwikkelingssamenwerking zal daar toe bijdragen, als de anderen – met name de gewesten – ook over de brug komen. Ik hoop dat we dat binnenkort kunnen rond krijgen, zodat België niet met het schaamrood op de wangen naar de klimaattop in Lima moet.’

Het communautaire spel in België verhult dat overheden, bedrijven én burgers meer belang hechten aan kortetermijngroei dan aan de langetermijndreiging van een snel veranderend en opwarmend klimaat.

De stilstand in het klimaatbeleid illustreert dat de Belgische institutionele software lang niet zo efficiënt en innovatief is als vaak beweerd werd. Maar dat is het mindere probleem. Indien alleen dit koninkrijk met zijn federale, gewestelijke en gemeenschapsregeringen niet tot de nodige klimaatdaden zou komen, dan zou het voor de planeet nog meevallen.

De realiteit is dat het communautaire spel in België verhult wat in de meeste andere landen duidelijk is: overheden, bedrijven én burgers hechten meer belang aan de kortetermijngroei van hun economie dan aan de langetermijndreiging van een snel veranderend en opwarmend klimaat. Zelfs al waarschuwen klimaatwetenschappers en moedige politici nu al jaren dat de onvermijdelijke kosten voor aanpassing en omschakeling exponentieel hoger worden met elk jaar dat we echte actie uitstellen.

‘Nooit eerder waren de tekenen van een opwarmend klimaat zo duidelijk en de wetenschappelijke gegevens hierover zo overvloedig’, schrijft Alma De Walsche in het MO*magazine winternummer. ‘En nooit eerder werd al die kennis zo pertinent genegeerd als vandaag.’

Het is niet dat er niets gebeurt. De EU heeft haar doelstelling voor de vermindering van CO2-uitstoot aangescherpt en in november kondigden zelfs de presidenten van de Verenigde Staten en China – de grootste economieën en de grootste uitstoters van broeikasgassen – een akkoord over vrijwillige verbintenissen aan.

Het is dat er te weinig gebeurt. Indien het Amerikaans-Chinese akkoord uitgevoerd wordt – wat met een Republikeinse meerderheid in beide kamers van het parlement vrij onwaarschijnlijk lijkt – blijft het toch onmogelijk de klimaatopwarming te beperken tot de afgesproken 2°C deze eeuw. Specialisten zien deze plannen eerder passen in een 4°C-opwarmingsscenario. En dat, stelde de Wereldbank al twee jaar geleden in het wetenschappelijk gereviseerde rapport Turn Down the Heat, is een scenario dat ongeziene hittegolven en droogtes, overstromingen en orkanen, en daardoor conflicten en armoede zal teweegbrengen.

Het gaat om het overleven van de menselijke beschaving zoals we die kennen.

Het is allemaal al zo vaak gezegd dat er, ook in de media, een zekere moeheid is ontstaan. De klimaatverandering is geen nieuws meer. Dat is waar, maar de klimaatverandering is ook niet een probleem zoals we er nog een paar tientallen andere aan te pakken hebben. Het gaat zelfs niet alleen om de sociale én economische kosten van inactiviteit, het gaat om het overleven van de menselijke beschaving zoals we die kennen.

En dan is het toch vreemd dat zoveel mensen en beleidsniveaus liever afwachten. Après nous le déluge. Het is nog nooit zo waar en zo cynisch geweest als in deze tijden van aanzwellende klimaatcrisis.

Volg de klimaatgesprekken en de klimaatconferentie in Lima hier! Je kan het MO*magazine winternummer gratis krijgen als je een abonnement bestelt voor slechts 20 euro. Stuur vandaag nog een e-mail naar promotie@mo.be of bel 02/536 19 77.