Zware straf Ecuadoraanse krant "kan tot zelfcensuur leiden"

De zaak is een nieuwe aflevering in het aanhoudende conflict tussen de linkse regering-Correa en private media.

De rechter veroordeelde de drie eigenaars van de krant El Universo en Emilio Palacio, het voormalige hoofd van de opinierubriek, tot drie jaar cel en 20 miljoen euro schadevergoeding. De krant zelf moet ook nog eens 7 miljoen euro ophoesten.

Dictator

Alles draait rond een artikel van Palacio dat op 6 februari gepubliceerd werd. In het artikel met de kop “Nee aan de leugens” noemt Palacio de president niet bij naam, maar duidt hij hem negen keer aan met de term “dictator”. Hij verwijt hem ook “misdaden tegen de menselijkheid”.

Het artikel gaat in op de zware crisis van 30 september 2010, die bijna in een staatsgreep uitmondde. De politie hield Correa toen even gevangen in een ziekenhuis. De president kondigde de noodtoestand af. Hij werd bevrijd na een bestorming door een legercommando. Bij gevechten tussen leger en politie kwam een politieman om.
“Een nieuwe president, misschien een vijand van hem, zou hem voor de rechtbank kunnen brengen omdat hij het bevel heeft gegeven om zonder waarschuwing het vuur te openen op een ziekenhuis vol burgers en onschuldige mensen”, schreef Palacio.

Correa stapte naar de rechter en eiste 55 miljoen euro schadevergoeding. Hij ontkent dat hij het bevel tot schieten heeft gegeven. De krant bood op het laatste nippertje nog een rechtzetting aan maar Correa weigerde omdat het aanbod voor hem te laat kwam. Palacio nam vorige week ontslag.

Grote politieke druk

Volgens Diego Cornejo, directeur van de Ecuadoraanse Vereniging voor Dagbladuitgevers, had El Universo een akkoord voorgesteld dat “de president alle mogelijkheden bood om de morele schade te herstellen die men volgens hem had toegebracht.”
“Er is een grote politieke druk op de rechters”, zegt hij. Als het vonnis gehandhaafd blijft, dan zal de journalistiek in Ecuador in toenemende mate zelfcensuur gaan toepassen.

“Het probleem is dat men de journalistiek gejustitialiseerd heeft”, zegt Jaime Mantilla, directeur van de krant Hoy. Hij moest maandag voor de rechter verschijnen na een klacht een klacht van een minister over een vermeende schending van de sperperiode voor de verkiezingen; hij werd vrijgesproken.

Ook Orlando Pérez, onderdirecteur van de krant El Telégrafo, vreest voor meer zelfcensuur. Hij zegt dat zelfcensuur altijd al bestaan heeft. “Het eerste wat opvalt, is dat het aanbod van El Universo de late erkenning is dat men een fout heeft begaan, en dat het bestuur alle verantwoordelijkheid van zich afschuift en Palacio alleen laat.”

Volgens Pérez had El Universo de rechtzetting meteen moeten voorstellen en verontschuldigen moeten aanbieden. “Hadden ze dat gedaan, dan had je een heel ander verhaal gehad. Maar dat zou zijn ingegaan tegen het enigszins arrogante principe van El Universo dat ze ons niet het zwijgen zullen opleggen en dat we geen verontschuldigingen zullen aanbieden.”