Valse start voor nieuwe regering in Centraal-Afrikaanse Republiek

Touadéra had eerder deze maand al de vorming van een regering van nationale eenheid voorgesteld. Daarin zouden meerderheid, oppositie én rebellenbewegingen komen te zitten. De UFVN (Union des Forces Vives de la Nation), de verzameling van de grootste oppositiepartijen, was het daarmee eens. Ze weigert nu echter toe te treden tot die regering omdat “premier Touadéra de afspraken niet naleeft”. Touadéra had volgens de UFVN plaats moeten ruimen voor een premier uit de oppositie.

Amnestie is door in het oog

Bovendien zit het de UFVN naar eigen zeggen dwars dat noch Touadéra, noch president Bozizé de amnestiewetgeving aangepast hebben, wat ze nochtans beloofd hadden in augustus van vorig jaar. Door die amnestiewetten werden militairen die de voorbije jaren oorlogsmisdaden hebben begaan, buiten vervolging gesteld.

Vredesproces

Het vormen van een regering van nationale eenheid wordt als een volgende stap in het vredesproces van de Centraal-Afrikaanse Republiek (CAR) gezien. Op de vredesonderhandelingen van december had men besloten de orde in het land te herstellen door ook rebellenleiders enkele ministerposten aan te bieden.
Opmerkelijk was toen de aanwezigheid van voormalig president Patassé. Die was nota bene in 2003 afgezet door Bozizé, en verbleef sindsdien in ballingschap in Togo. Toch riep de nog steeds door een groot deel van de bevolking geliefde Patassé op om Bozizé te erkennen als president en om met alle partijen samen het land er bovenop te helpen.

Toestand in het noorden dramatisch

En daar is nood aan. Vooral in het noorden van het land is de situatie al jaren dramatisch, aldus Human Rights Watch. In hun strijd tegen rebellenbewegingen voerden troepen van de presidentiële garde van de CAR er een waar schrikbewind. Na aanhoudende beschuldigingen van oorlogsmisdaden zag president Bozizé zich in 2007 genoodzaakt de garde terug te roepen.
Ter vervanging stuurde hij troepen van het officiële leger van de CAR. Dat leger staat echter bekend als een vrij zwakke organisatie, verscheurd door interne strubbelingen. Het slaagde er dan ook niet in het machtsvacuüm achtergelaten door de presidentiële garde in te nemen en de orde in het noorden te herstellen. Zo konden lokale criminele bendes, de zogenaamde zaraguinas, dan weer ongestraft hun gang gaan. Tot overmaat van ramp zijn ook de conflicten in Tsjaad en Darfoer (in het zuiden van buurland Soedan) overgewaaid naar het noorden van de Centraal-Afrikaanse Republiek.

Ook vredesmissie baat niet

Met de hulp van soldaten uit Tsjaad, actief in de regio sinds ze Bozizé mee aan de macht hielpen in 2003, houdt het leger wel regelmatig raids tegen de rebellen en bendes. Alle partijen blijven zich volgens mensenrechtenorganisaties echter schuldig maken aan onder meer mishandeling, moord, brandstichting en diefstal. Ook de aanwezigheid sinds 2007 van een door de VN en EU geleide vredesmissie heeft daar tot nu toe geen einde aan gemaakt.

Samenwerking nodig

Doorheen de jaren zijn volgens Refugees International meer dan 200.000 mensen op de vlucht geslagen voor het geweld in het noorden van de CAR. Om er voor te zorgen dat het voor hen veilig is om terug te keren, moeten volgens de VN nu alle belanghebbende partijen samenwerken en de politieke dialoog levende houden. Alleen dan kan er een einde komen aan de problemen inzake “onveiligheid, straffeloosheid en ontwikkeling”.
Dat is meteen ook een voorwaarde om binnenkort op een vlotte en vreedzame manier lokale en presidentsverkiezingen te houden. Het is nu afwachten of de nieuwe regering van Touadéra daar zonder de steun van de UFVN voor zal kunnen zorgen.