Turkije en Arabische Liga gaan nauwer samenwerken

De Egyptenaar Amr Moussa, secretaris-generaal van de Arabische Liga, de Syrische minister van Buitenlandse Zaken Walid al-Muallem en de ministers van Buitenlandse zaken van Algerije, Saudi-Arabië en Djibouti waren de deelnemers aan de Ligakant. Van Turkse zijde was minister van Buitenlandse Zaken Ali Babacan van de partij.
De relaties tussen de Liga en Turkije zijn stelselmatig verbeterd sinds 2002, toen in Turkije de islamitische AK Partij (AKP) aan de macht kwam. Vooral de toenadering tussen de buurlanden Turkije en Syrië speelde hierin een sleutelrol. Het handelsvolume van Turkije met de Arabische wereld is in drie jaar tijd verdrievoudigd tot 20 miljoen dollar. Politiek is er toenadering over Irak, de bedreiging van de PKK en het Midden-Oosten.

Noord-Cyprus

In de gezamenlijke verklaring achteraf werd gemeld dat de Arabische Liga terreuraanslagen door de verboden PKK in Oost-Turkije sterk veroordeelt. De toenaderingspogingen tussen Syrië en Israël konden rekenen op goedkeuring en de deelnemers riepen op tot vrede en stabiliteit in de Palestijnse Gebieden en in Darfur. Turkije krijgt steun om een zitje te bemachtigen in de VN Veiligheidsraad in 2009-2010. Tevens riepen de deelnemers andere landen op om steun te verlenen aan het bestrijden van het terrorisme.
“Turkije kan een belangrijke rol spelen in het beëindigen van de culturele strijd tussen de islamitische wereld en het Westen,” schetste secretaris-generaal Amr Moussa het ruimere belang.
Een ander punt op de agenda was de kwestie van het sinds 1974 opgedeelde eiland Cyprus. Het noorden vormt de Turkse Republiek van Noord-Cyprus, die enkel door Turkije als land erkend wordt. De verklaring riep op tot een “rechtvaardige, alomvattende en permanente regeling in Cyprus onder de auspiciën van de VN.” Het doel is een bizonale en bicommunautaire staat te ontvouwen op basis van politieke gelijkwaardigheid.
Deze eerste conferentie tussen Buitenlandministers krijgt binnen een half jaar een vervolg, ditmaal in het Ligahoofdkwartier in Egypte of in een Ligalidstaat.

‘Britse’ Arabische Liga

De Arabische Liga is een organisatie van 22 landen verspreid over het Arabische schiereiland, het noorden en oosten van Afrika, tot een eilandengroep in de Indische Oceaan (de Comoren) toe. De twee grote sterkhouders zijn Egypte, waar het hoofdkwartier gevestigd is, en Saudi-Arabië.
Het idee van de Liga is in 1942 ontstaan. De Britten wilden met deze organisatie de Arabische wereld opzetten tegen de asmogendheden. Uiteindelijk is de organisatie pas van start gegaan in maart 1945, net voor het einde van de tweede wereldoorlog. De thema’s die toen de agenda bepaalden waren het tegengaan van de oprichting van een joodse staat en het bevrijden van de landen die nog onder het koloniale juk leefden. Momenteel wonen er ongeveer 300 miljoen mensen in de 22 lidstaten samen.
Turkije is met zijn ligging van erg groot geostrategisch belang, grenzend aan zowel de EU, Iran als Irak. Door het land lopen bovendien enkele belangrijke oliepijpleidingen. Turkije telt op dit moment 75 miljoen mensen.