Thailand lanceert vierde fase in 'oorlog tegen drugs'

Ze verstoppen de drugs overal: in cosmeticaflesjes, chocolade, piano’s en benzinetanks, zegt Arun Sangsithorn. De officier in Mae Sai, aan de grens met Thailand, herkent drugssmokkel in al zijn gedaantes. In december snapte hij zelfs een Thaise boeddhistische monnik die tussen zijn saffraankleurige gewaden een lading speedpillen had verstopt. Een delicate operatie, want de monniken staan in hoog aanzien hier.

Aan de reizigers die vanuit Birma zijn land binnenkomen, stelt Sangsithorn soms vreemde vragen. Of die nieuwe radio even loeihard kan? Als er pillen in de luidsprekers verborgen zitten, hoort hij dat meteen. Ach, ze denken allemaal dat het zo makkelijk is om gewoon door te lopen.

De Thaise regering lanceert in oktober de vierde fase in haar bloedige oorlog tegen drugs, gericht op het afsluiten van de toevoer vanuit Birma en Laos. Mae Sai komt recht in de frontlinie te liggen. De grensstad is een brandpunt in de ‘Gouden Driehoek’ tussen Birma, Thailand en Laos, waar opium, heroïne en amfetamines worden gemaakt en verhandeld.

Het zicht vanuit het legerkamp op een heuvel even buiten Mae Sai, spreekt boekdelen. Vanuit hun bunkers hebben de Thaise soldaten een goed zicht op de amfetaminefabrieken aan de Birmese kant van de grens. Zie je dat dorp daar? Dat produceert 100 pillen per dag, zegt luitenant Dusit Melab. Van oktober 2004 tot augustus 2004 werden in deze regio 1,4 miljoen amfetaminepillen, 13.000 kilo heroïne en 26.00 kilo opium onderschept.

Nu de grenscontroles intensiever worden, vermijden de drugsbaronnen grootschalige verschepingen. Ze maken steeds meer gebruik van kleine garnalen, met name smokkelaars die vroeger uitsluitend vervalste merkproducten smokkelden vanuit Birma. Het grensgebied in de provincies Chiang Rai (waar Mae Sai ligt) en Chiang Mai is hun natuurlijke habitat: een 446 kilometer lange grens die langs bergen en door bossen voert. De smokkelaars kunnen bijzonder veel geld verdienen. Een klein zakje met 200 pillen is op straat 60.000 baht (1200 euro) waard.

De leveringen worden in steeds kleinere pakketten opgedeeld om ze over de grens te krijgen. Er worden meer mensen ingezet dan voordien. Ook kinderen, zegt Prasong Rattanapan, die de Thaise brigade voor narcoticacontrole (NCB) vertegenwoordigt in Chiang Rai. De gewijzigde smokkeltactieken zijn volgens de NCB een aanwijzing dat de twee jaar oude oorlog tegen drugs vruchten afwerpt.

De NCB probeert via de kleine garnalen de grote netwerken aan te pakken. Soms lukt dat: onlangs werd een netwerk opgerold dat klaar was om een half miljoen tabletten naar Thailand te smokkelen. Twee agenten maakten deel uit van het netwerk, zegt kolonel Soontorn Chantharangkool, die het onderzoek in de regio lijdt. Vijf mensen hebben de doodstraf gekregen.

Het gaat hard tegen hard in de oorlog tegen drugs die premier Thaksin Shinawatra in februari 2003 afkondigde. Thaksin zag zich daartoe verplicht toen uit onderzoeken naar voor kwam dat één op 17 thai verslaafd was aan yaba (gekke drug) een synthetische drug die euforie opwekt en erg verslavend is. Thailand is het land met het grootste aantal drugverslaafden ter wereld. Het telt bijvoorbeeld 600.000 verslaafde scholieren en studenten.

In de eerste fase van de oorlog tegen drugs, gericht op de ontmanteling van netwerken in het noorden van Thailand, doodde de politie 2.500 vermeende drugdealers. De regering-Thaksin kreeg zware kritiek van mensenrechtengroepen. Maar de premier benadrukte wat hij bereikt had: 25.374 drugdealers en producenten achter de tralies.

In 2003 en 2004 nam de politie respectievelijk 70 en 31 miljoen yaba-tabletten in beslag. Waarschijnlijk is dat slechts het topje van de ijsberg. Volgens experts van de Verenigde Naties worden er jaarlijks 500 tot 700 miljoen van die pillen naar Thailand gesmokkeld vanuit Birma. (MM/PD)