Iran vermindert capaciteit tot nucleaire uitbraak

Anders dan in de meeste nieuwsberichten van de afgelopen dagen werd gesuggereerd, laat het rapport zien dat de Iraanse verrijkingsstrategie eerder gericht is op het versterken van de onderhandelingspositie ten opzichte van de Verenigde Staten, dan op het versterken van de “uitbraakcapaciteit” in de richting van nucleaire wapens.

De afname van de hoeveelheid verrijkt uranium tot een splijtbaar gehalte van 20 procent, die gebruikt kan worden voor verrijking tot wapenniveau, is het gevolg van een toegenomen productie van brandstof voor de onderzoeksreactor in Teheran. Die reactor heeft tot 20 procent verrijkt uranium nodig voor de productie van medische isotopen.

Als uranium dat tot 20 procent verrijkt is voor brandstof wordt gebruikt, is het echter moeilijk het weer te converteren naar een vorm die verrijkt kan worden voor kernwapens.

Als de gegevens in het 30 augustus verschenen IAEA-rapport vergeleken worden met het rapport van 25 mei dit jaar, blijkt dat Iran nu minder uitbraakcapaciteit heeft dan drie maanden geleden.

De gegevens uit de twee rapporten wijzen erop dat de totale productie van tot 20 procent verrijkt uranium tussen mei en half augustus is gegroeid van 143 kilo tot 189,4 kilo. Maar de totale voorraad van dit uranium dat ook gebruikt kan worden voor wapens, daalde in dezelfde periode van 101 kilo naar 91,4 kilo. Dit komt omdat een deel van het uranium gebruikt is voor de medische reactor. Dat aandeel lag hoger dan de aanwas van nieuw tot 20 procent verrijkt uranium.

Centrifuges

Hoewel het IAEA-rapport laat zien dat het aantal centrifuges van de nucleaire faciliteit bij Fordow groeide van 696 tot 2.140 in de afgelopen zes maanden, zegt het ook dat het aantal centrifuges dat in gebruik is, in die periode niet is veranderd. 

Dat de nieuwe centrifuges niet werken, komt niet door technische problemen. De 1.444 centrifuges die buiten gebruik zijn, zijn zelfs nooit met leidingen verbonden, zegt het Institute for Science and International Security (ISIS) in een commentaar op het IAEA-rapport.

Dat de centrifuges bij Fordow nog niet in gebruik zijn, kan erop wijzen dat Iran nog niet weet of ze gebruikt gaan worden voor verrijking tot 3,5 procent of 20 procent.

De regering-Obama lijkt de onzekerheid over het doel van de centrifuges te interpreteren als een diplomatieke zet om de positie van Iran te versterken bij toekomstige onderhandelingen. “Ze zijn er strategisch bezig”, zei een hoge Amerikaanse functionaris over Iran vlak voor de publicatie van het rapport in de krant New York Times. “Ze creëren een enorme capaciteit, maar gebruiken die niet.”

Joe Cirincione, voorzitter van het Ploughshares Fund en een onafhankelijke specialist op het gebied van nucleair beleid, deelt die visie. “De Iraniërs zijn excellente schaakspelers. Ze verzetten de stukken zeer behoedzaam”, zegt hij.