Hulpverleners en regering VS ruziën over aids-bestrijding

Een van de meest invloedrijke kerkelijke organisaties in Amerika, Focus on the Family (FOF), beweert dat de non-profit groep Advocates for Youth verkeerde informatie verschaft omdat ze condoomgebruik en andere vormen van anticonceptie in Oeganda promoot. Advocates for Youth stelt op zijn website dat er geen bewijs is dat programma’s die onthouding tot het huwelijk promoten, werken. Daarom zou er meer ruimte moeten komen voor wetenschappelijk verantwoorde aids-bestrijdingstrategieën.

Peter Brandt, directeur overheid en publiek beleid van Focus on the Family, spreekt dat tegen. Uit studies blijkt dat onthouding de verspreiding van HIV en alle andere seksueel overdraagbare ziekten tegengaat, zegt hij. Focus on the Family, een organisatie die wordt geleid door tv-dominee James Dobson, zegt dat Oeganda ooit het hoogste aantal HIV-besmettingen ter wereld had. In sommige regio’s zou 30 procent van de mensen besmet zijn. Door het beleid van de overheid, waarin onthouding gepromoot wordt, zou dat percentage flink gedaald zijn: onder zwangere vrouwen van 21,2 procent in 1991 tot 6,1 procent in 2001. Het besmettingcijfer onder de rest van de bevolking ligt nu rond 7 procent. Dat percentage zal nog verder dalen, omdat uit onderzoek is gebleken dat een derde van de Oegandese studenten zich aan zijn belofte van onthouding houdt, aldus Brandt.

Andere groeperingen beweren echter dat een ‘condoomcrisis’ dreigt in Oeganda, waardoor eerdere, succesvolle aids-bestrijdingpogingen teniet gedaan kunnen worden. Volgens het Centre for Health and Gender Equality (CHANGE), zijn condooms in de steden steeds moeilijker verkrijgbaar. Op het platteland zijn ze vaak helemaal niet te koop.

Uit berichten blijkt dat op sommige plaatsen, inclusief regio’s waar veel ontheemden wonen, mensen uit angst voor besmetting met aids plastic zakken gebruiken als alternatief voor condooms. Soortgelijke berichten komen ook uit andere landen, zoals Zambia, Kenia, Namibië en Tanzania. CHANGE zegt dat Amerika in veel van die landen indirect fundamentalistische religieuze bewegingen steunt, ten koste van een effectief HIV-preventiebeleid.

De rechtse senator Tom Coburn, een Republikein uit Oklahoma, stuurde onlangs een brief naar president Bush met het verzoek om de financiering van het aids-preventieprogramma van Population Services International (PSI) in Centraal-Amerika stop te zetten. Omdat de meeste prostituees in arme landen geen condooms halen bij lokale medische instellingen, sponsort PSI het programma Noches Vives, waarbij ter plaatse condooms worden uitgedeeld. Daarbij wordt op beeldende wijze voorlichting gegeven over het gebruik ervan, soms met behulp van bananen.

PSI heeft voor miljoenen dollars nieuwe subsidie aangevraagd om het project voort te kunnen zetten. Er zit iets flink scheef als USAID op uitbuiting van vrouwen en meisjes reageert met dit soort spelletjes, aldus Coburn. Volgens Michael Holscher van PSI gaat het echter om een onschuldige activiteit voor grotendeels ongeletterde mensen. We kunnen niet een kroeg binnenlopen en verkondigen dat je doodgaat aan aids. Door het op deze manier te brengen raken we in gesprek en weten we de aandacht soms wel een uur vast te houden, legt hij uit.

Kort na de brief van Coburn besloot USAID de steun aan het programma echter in te trekken. Ds. Tim Simpson van de kort geleden opgerichte Christian Alliance, staat niet achter het besluit van USAID. Het gaat hier om een ernstige situatie die nog verergerd wordt door de extremistische ethiek van christelijke fundamentalisten die seksuele zuiverheid belangrijker vinden dat het redden van mensenlevens, aldus Simpson.

Vlak voordat Coburn zijn brief stuurde, spande de niet-gouvernementele organisatie DKT International een rechtszaak aan tegen het antiprostitutiebeleid van de regering, omdat het de pogingen om de verspreiding van HIV tegen te gaan, zou hinderen. DKT International wil met de rechtszaak voorkomen dat ngo’s die steun ontvangen van USAID, verplicht een strategie moeten hanteren waarin prostituees genegeerd worden.

USAID besloot een paar maanden geleden tot die maatregel, op aandringen van religieus rechts in Amerika. Tot andere initiatieven van de regering-Bush horen ondermeer het zogenoemde Mexico Protocol, dat voorlichting over abortus verbiedt bij buitenlandse programma’s op het gebied van gezinsplanning. Een soortgelijk verbod werd tijdens de regering-Clinton (1992 – 2000) afgeschaft.

DKT International verwacht dat het antiprostitutiebeleid de internationale aids-bestrijding meer kwaad dan goed doet. DKT heeft gezinsplanning- en aids-bestrijdingprogramma’s in elf landen in Afrika, Azië en Latijns Amerika. Met die programma’s worden ongeveer 11 miljoen (echt)paren bereikt met een budget van vijftig miljoen dollar.

Omdat DKT weigert het beleid van USAID op het gebied van prostitutiebestrijding te volgen, raakte de organisatie het budget voor aids-preventie in Vietnam kwijt. Met de rechtszaak hoopt de organisatie via de rechter af te dwingen dat het werk in Vietnam voortgezet kan worden.

Het Amerikaanse anti-abortusbureau Population Research Institute (PRI) overweegt om binnenkort een pro-lifekantoor in de Afghaanse hoofdstad Kaboel te openen, om de Afghaanse vrouwen en gezinnen te helpen bij hun strijd tegen de agenda van de Verenigde Naties en kindonvriendelijke ngo’s.

De interim-regering van Afghanistan heeft onlangs abortus gelegaliseerd. Abortus is in Afghanistan toegestaan tot in de derde maand van de zwangerschap. De ingreep mag echter alleen worden toegepast nadat drie artsen hebben verklaard dat er medische noodzaak is voor de abortus. Dergelijke bepalingen hebben in andere landen al snel geleid tot een praktijk waarin abortus gewoon plaatsvindt als een vrouw daarom vraagt, aldus PRI. (JS/MM)