Haïti bijna weerloos tegen nieuwe orkanen

De IGC raadt de Haïtiaanse regering aan meteen met de voorbereiding van het komende orkaanseizoen te beginnen. Rivieren en kanalen in stedelijke gebieden moeten proper gemaakt worden, zodat het water na sterke regenbuien sneller kan wegstromen. Bij verwoestende overstromingen kwamen in 2004 zowat 3000 Haïtianen om.
Op iets langere termijn moet Haïti meer ondernemen tegen de ontbossing en moet het zijn ontwikkelingsplannen beter koppelen aan milieubeheer, vindt de denktank. Meer dan de helft van Haïti kampt met ontbossing en erosie. De schaarse bossen die overbleven nadat in de koloniale tijd alle waardevolle bomen werden omgehakt, worden verder toegetakeld door houtskoolproducenten, meubelmakers, bouwondernemingen en boeren.

Zeven orkanen op komst

Waar bomen en struiken verdwijnen, krijgen de elementen vrij spel. Het kan lelijk spoken op Haïti. Het eiland ligt in een gebied waar geregeld orkanen voorbijtrekken. Vorig jaar maakten die op Haïti 800 slachtoffers, terwijl ongeveer 100.000 mensen dakloos werden. Dit najaar zullen er volgens de eerste voorspellingen weer een zevental orkanen tot ontwikkeling komen in de Caraïben. De hevige regenval die met die zware stormen gepaard gaat, zorgt in het bergachtige Haïti voor bijkomende problemen.
“De catastrofale toestand van het milieu is nauw verbonden met de diepgewortelde institutionele, politieke en bestuursproblemen”, zegt Bernice Robertson van de ICG. “Van een samenhangend sociaal-economische ontwikkelingsbeleid was meestal geen sprake. Dat ligt aan de politieke problemen op het eiland, maar ook aan de bijziendheid van de mensen die de economische macht in handen hebben, oordeelt de denktank.

Plattelandsvlucht

De milieuproblemen deden de opbrengsten in de landbouw op veel plaatsen teruglopen, waardoor er een massale plattelandsvlucht ontstond. De steden barsten uit hun voegen. In de hoofdstad Port-au-Prince komen elk jaar 75.000 plattelandsbewoners aan die er werk hopen te vinden. De stad telt nu 2,5 miljoen inwoners, tegenover 400.000 40 jaar geleden.
Geweld is een aanzienlijk probleem in de grote sloppenwijken, en veel inwoners hebben er nauwelijks toegang tot onderwijs, gezondheidszorgen, zuiver drinkwater en een goed sanitair.
Het in 1995 opgerichte ministerie van Milieu is zo goed als machteloos tegen al die problemen, zegt de IGC. Het budget is krap, er is niet genoeg personeel en het ministerie heeft nauwelijks politieke invloed. De coördinatie met departementen als Landbouw en natuurlijke rijkdommen laat te wensen over.

Armste land van het westelijk halfrond

Zelfs als Haïti echt zou willen, is het aanpakken van de milieuproblemen een grote uitdaging. Haïti is het armste land van het westelijk halfrond. Ruim zeven van de negen miljoen inwoners moeten rondkomen met minder dan anderhalve euro per dag.
Op een donorconferentie in april zegde de internationale gemeenschap 324 miljoen dollar toe voor noodhulp en langetermijnprojecten op Haïti. De VS kwamen twee dagen later met nog eens 300 miljoen dollar extra over de brug. Maar volgens premier Michèle Pierre-Louis heeft het eiland ook dringend nood aan meer investeringen. Die blijven weg omdat investeerders niet veel vertrouwen hebben in Haïti, en ook omdat ze door de crisis minder middelen ter beschikking hebben. De recessie in de VS maakt ook dat migranten minder geld naar huis sturen.