“Europa moet Wereldbank op andere koers dwingen” (actievoerders)

“Put Your Money Where Your Mouth Is,” (Laat het geld de woorden volgen) heet de campagne van het in Nederland gevestigde SEED Europe, het Belgische Comité voor de Afschaffing van de Schuld van de Derde Wereld, de Britse hulporganisaties Action Aid and Christian Aid, Greenpeace en nog een hele reeks andere organisaties.
“De Bank moet er onmiddellijk mee stoppen haar hulp te verbinden aan voorwaarden als privatisering, liberalisering en de vermindering van de openbare uitgaven in gezondheidszorg en onderwijs”, zeggen de overwegend Europese hulporganisaties, vakbonden en religieuze groepen in een gemeenschappelijke verklaring. “Landen moeten eigen beleidskeuzes kunnen maken.”
Critici van de Wereldbank zeggen dat de Wereldbank de landen die ze helpt een beleid opdringt dat armoede en de aftakeling van het milieu vaak in de hand werkt. De Bank ontkent dat. De International Development Association (IDA), de Wereldbankafdeling die arme landen helpt met zachte leningen en giften, is volgens de instelling het belangrijkste financieringsinstrument voor onderwijs, gezondheidszorg en andere sociale voorzieningen in de armste landen.
De Wereldbank hoopt dat Europa de komende drie jaar meer wil bijdragen tot de IDA. Om de drie jaar pompen de rijke landen nieuw geld in de IDA. Voor de periode van 2005 tot 2007 heeft de IDA 25 miljard euro ter beschikking. Vorig jaar keurde de IDA onder meer grote leningen goed voor Pakistan, Vietnam, Tanzania, Ethiopië, Congo en Afghanistan.
De actievoerders speculeren dat de groeiende onvrede van Europese landen met Wereldbankvoorzitter Paul Wolfowitz in hun kaart zal spelen. Sommige Europese beleidsmakers klagen dat Wolfowitz, die nu al meer dan 18 maanden aan het hoofd staat van de Wereldbank, nog altijd geen nieuwe visie heeft ontwikkeld voor de bank. Ze zijn ook niet opgezet met de benoeming van een kleine groep adviseurs waarvan er sommige niet gesteund werden door de Europese landen.
De Europese landen leveren meer dan 60 procent van de middelen waarmee de Wereldbank werkt. In het bestuur van de organisatie wordt die financiële inbreng vertaald in macht. “Samen hebben de Europeanen meer stemmen dan de VS”, zegt Manish Bapna van het Bank Information Centre, een organisatie in Washington die het doen en laten van de Wereldbank kritisch volgt. “Ze hebben dat overwicht in het verleden nooit uitgespeeld. Maar misschien wordt dat nu anders, en dan heeft het te maken met hoe Europa tegen Wolfowitz aankijkt.”
Het voorbije jaar hebben verscheidene Europese regeringen ermee gedreigd hun financiering van de Wereldbank terug te schroeven. Met name Groot-Brittannië en Noorwegen waren daar duidelijk in. Dit jaar volgt de proef op de som. In juni vergaderen de Wereldbanklidstaten in Mozambique over de financiering van de IDA van 2008 tot 2010. In oktober moet de knoop worden doorgehakt tijdens de jaarvergadering van de Bank in Washington.