Drugsoffensief Mexico is 'oorlog tegen het volk'

“De soldaten gingen een uur lang van het ene naar het andere huis. Ze kwamen ook mijn huis binnen”, zegt Mercedes Murillo. “Iedereen werd ondervraagd, terwijl ze heel goed wisten dat er niets te vinden viel. Ze wilden ons gewoon intimideren.”
 
Het incident vond een paar weken geleden plaats in de noordwestelijke Mexicaanse staat Sinaloa, een regio waar momenteel verschillende drugskartels strijden om de macht. Murillo’s ervaring illustreert de groeiende angst bij de bevolking, nu er in het hele land steeds meer militairen worden ingezet in de strijd tegen drugshandel. Die strijd is al een paar jaar gaande.

Al sinds het offensief begon zijn er klachten over mensenrechtenschendingen door militairen. In een deze week gepubliceerd rapport stelt de Mexicaanse afdeling van Amnesty International dat het leger zich schuldig maakt aan misbruik, ontvoeringen, marteling en standrechtelijke executies.
 
“Het is schandelijk dat dit gebeurt, maar het is nog schandelijker dat het om de top van een ijsberg gaat en de autoriteiten weigeren onderzoek in te stellen”, zei Alberto Herrera, directeur van Amnesty International Mexico, bij de presentatie van het rapport.

Amnesty beschrijft in het rapport diverse zaken die plaatsvonden tussen oktober 2008 en augustus 2009. In een van de gevallen ging het om de 31-jarige Saúl Becerra, die op 31 oktober 2008 samen met vijf andere mannen gearresteerd werd in Ciudad Juárez, een stad vlakbij de Amerikaanse grens.
 
De mannen werden beschuldigd van drugsmisdrijven en wapenbezit, maar de autoriteiten gaven de arrestatie van Becerra niet toe. Maandenlang wist niemand waar hij was. In maart 2009 werd hij dood gevonden. Volgens de overlijdensakte was hij een dag na zijn arrestatie overleden aan een hersenbloeding, veroorzaakt door hoofdletsel. Dat wil zeggen: een klap tegen zijn hoofd.

Nieuwe misdrijven

Becerra is volgens Amnesty een van de voorbeelden van ernstige mensenrechtenschendingen door militairen die tot nu toe genegeerd zijn door de burgerlijke en militaire autoriteiten. De mensenrechtenschendingen zouden in deze vorm al plaatsvinden sinds de conservatieve president Felipe Calderón aan de macht is. Na zijn aanstelling in december 2006 zette hij duizenden militairen en politieagenten in om de drugssmokkel en georganiseerde misdaad te bestrijden.

Volgens de Mexicaanse media vonden dit jaar meer dan 7.000 drugsmoorden plaats in Mexico. In bijna 2.000 gevallen gebeurde dat in Chihuahua, waarin politie en het leger eind 2007 een gezamenlijke operatie begonnen.

“Wij willen het leger hier niet omdat we gezien hebben wat er gebeurd is in andere staten waar het leger is ingezet”, zei Cipriana Jurado, voorzitter van de niet-gouvernementele organisatie Movimiento Obrero in Ciudad Juárez, bij de presentatie van het rapport. “Daar ontstonden nieuwe misdrijven, zoals ontvoeringen, afpersing en moorden op jonge mensen.”
 
Het aantal meldingen van geweld door militairen nam in de afgelopen jaren toe. In 2006 kreeg de Nationale Mensenrechtencommissie 182 klachten. In 2007 was dat aantal meer dan verdubbeld tot 367. In 2008 kwamen er 1.230 meldingen binnen. In de eerste helft van 2009 werden er al 559 zaken aangemeld bij de Commissie. Deze verwees er slechts 25 door naar de ministeries van Defensie en Openbare Veiligheid.