Colombiaanse drugsbestrijding onder vuur in Ecuador

De kleine boeren en indianen in het noorden van Ecuador zijn het beu in gifwolken te worden gehuld als de wind vanuit het buurland Colombia komt. De Colombiaanse overheid gaat al jaren cocavelden, te lijf met zware herbiciden. Ecuadoranen die net over de grens leven, klagen dat een deel van het gif op hun velden en dorpen neerkomt. Tot nu toe heeft de regering in Quito daar nauwelijks iets tegen ondernomen.

Vrijdag besproeiden betogers de bloemperken rond het Ecuadoraanse ministerie van Buitenlandse Zaken met glyfosfaat, het herbicide dat in Colombia het meest gebruikt wordt in de strijd tegen de drugsteelt. De actievoerders toonden verslaggevers huidirritaties en wonden die volgens hen het gevolg zijn van de sproeibeurten.

De boeren uit het grensgebied zeggen dat ook hun oogst zwaar te lijden heeft. Ze eisen om die reden dat hun schulden bij de Ecuadoraanse Ontwikkelingsbank worden kwijtgescholden. Het gaat om een totaal van negen miljoen dollar. De boeren argumenteren dat ze als gevolg van hun slinkende oogsten niet meer kunnen voldoen aan al hun schuldverplichtingen.

Tijdens het weekend werden de protestacties nagenoeg gestaakt, maar Daniel Alarcón, de voorzitter van de Federatie van Organisaties van Kleine Boeren, achtte vrijdag de kans groot dat de protesten deze week worden voorgezet. Bij gesprekken met de Ecuadoraanse overheid kreeg Alarcón horen dat Colombia de sproeivliegtuigen de opdracht heeft gegeven tien kilometer van de grens weg te blijven. Maar daarvoor werden geen bewijzen aangevoerd, zegt Alarcón.

De Ecuadoraanse onderminister voor Buitenlandse Zaken, Edwin Johnson, beweert dat actievoerders niet representatief zijn voor de hele bevolking van de provincie Sucumbíos. Wetenschappelijke studies die op verzoek van de twee landen en met de hulp van de Verenigde Staten en de Organisatie van Amerikaanse Staten werden opgezet, hebben volgens Johnson aangetoond dat de sproeibeurten geen gevaren inhouden. Ook de VS en Colombia houden vol dat sproeibeurten met glyfosfaat onschadelijk zijn.

Adolfo Maldonado, een Spaanse tropenarts en onderzoeker van de Ecuadoraanse milieugroep Acción Ecológica, stelt echter dat hij bij verscheidene onderzoeken in het grensgebied ernstige gezondheidsproblemen heeft vastgesteld die te maken hebben met de sproeibeurten. Glyfosfaat kan volgens Maldonado nog veel giftiger worden als het gemengd wordt met andere stoffen. In Colombia wordt glyfosfaat samengegoten met Cosmo Flux 411, een middel waarvan het effect op mensen nog niet onderzocht is. Acción Ecológica zegt dat de Colombiaanse sproeibeurten in Ecuador sinds 2000 al zeker twaalf slachtoffers hebben gemaakt. Maar de Ecuadoraanse overheid lijkt wel verlamd. Het gezondheidsministerie verklaarde drie jaar geleden dat het grensgebied gevaarlijk was en dat het zijn ambtenaren niet zomaar aan die risico’s kon blootstellen, herinnert Maldonado zich.

De in Parijs gevestigde Internationale Federatie voor de Mensenrechten (FIDH) legde vorige week woensdag het grondwettelijk Hof Quito een wetenschappelijke studie voor over de medische gevolgen van het massale gebruik van bepaalde herbiciden. De FIDH verleent daarmee steun aan de eis van de boerenvakbonden van het grensgebied en de Ecuadoraanse indianenkoepel CONAIE om de bevolking in de regio te beschermen tegen de sproeibeurten. (PD/JS)

Raúl Pierri