Colombia op straat tegen paramilitairen

De Colombiaanse Beweging van Slachtoffers van Misdaden door de Staat (Movice) houdt op 6 maart haar vierde bijeenkomst in de Colombiaanse hoofdstad Bogotá. Deze keer willen de initiatiefnemers ook massaal betogen tegen extreemrechtse paramilitairen en hun politieke en economische handlangers.
Ook in het buitenland zal het protest te horen zijn. De Internationale Vakbondsfederatie heeft al haar leden in 150 landen opgeroepen om op 6 maart te manifesteren aan Colombiaanse ambassades en consulaten. Ze herdenken de 2.574 vakbondsmensen die al vermoord werden door paramilitair geweld in Colombia.
Syndicol, een samenwerking tussen de Belgische vakbonden ACV en ABVV en gevluchte vakbondswerkers uit Colombia, bekijkt of het op 6 maart voor het Europees Parlement in Brussel kan betogen. Syndicol voerde ook al in december in Brussel actie voor Colombiaanse vakbondsactivisten.

Stroomversnelling

De verschillen met de massale marsen tegen de FARC die begin deze maand in Colombia en in tientallen andere landen werden gehouden, zijn frappant. De linkse guerrilla staat bekend om haar ontvoeringen en andere mensenrechtenschendingen. De manifestaties, waarvan ‘Colombia, dat ben ik’ een van de slogans was, kregen de volle steun van de rechtse regering van Álvaro Uribe. Bedrijven gaven hun werknemers vrij. De Colombiaanse president mobiliseerde ook in het buitenland via de diplomatieke posten.
De manifestaties van 6 maart krijgt die officiële steun niet. De belangrijkste adviseur van de president, José Obdulio Gaviria, zette zelfs heel wat kwaad bloed door te beweren dat de FARC achter de betogingen van 6 maart zit.
Ecopetrol, een semioverheidsbedrijf, gaf zijn werknemers vrij voor de anti-FARC-demonstratie maar dreigt met sancties tegen wie op 6 maart niet op het werk verschijnt. In het zuidwestelijke departement Nariño, waar de oorlog tussen regeringstroepen, paramilitairen en rebellen het hevigst woedt, werden organisaties die voor de manifestatie mobiliseerden, “militair doelwit” verklaard door een plaatselijke paramilitaire groep.

Dat zijn wij

Movice lijkt de sterke polarisering te willen neutraliseren. De organisatoren van de manifestatie vragen deelnemers alleen foto’s van slachtoffers mee te dragen. De centrale slogan wordt ‘Colombia, dat zijn wij allemaal’.
“Als je zegt ‘Colombia, dat ben ik’, zoals in de vorige mars, dan zeg je dat je alleen het Colombia erkent dat zoals jij denkt”, zegt psychologe Claudia Girón, lid van Movice. “Wij vinden de pluraliteit, de diversiteit belangrijk. Het is belangrijker te zeggen dat we allemaal Colombia zijn, ook al houden we er niet allemaal hetzelfde mening op na.”
Bij het Colombiaanse gerecht staan 90.000 slachtoffers van paramilitair geweld geregistreerd, maar het werkelijke cijfer overschrijdt de 4 miljoen, merendeels boeren die van hun grond verdreven zijn. Meer dan 1.700 inheemse inwoners werden vermoord.
De paramilitairen lieten 15.000 mensen verdwijnen, al dan niet met de hulp van de officiële ordediensten. Van 1982 tot 2005 richtten ze meer dan 3.500 bloedbaden aan. Vier op vijf mensenrechtenschendingen van de afgelopen jaren werden door paramilitairen gepleegd.
In 2002 leidden onderhandelingen met de regering tot een staakt-het-vuren. De paramilitairen ontwapenden gedeeltelijk maar sindsdien doodden ze jaarlijks nog 600 personen, zegt Movice.
 
De paramilitaire leiders zelf beweren dat ze een derde van het parlement controleren. Justitie verdenkt zo’n 75 politici, de meeste regeringsgezind, ervan banden te hebben met deze illegale groepen, onder hen de neef van de president, Mario Uribe. Onderzoekers naar dit schandaal van de zogeheten parapolitiek worden bedreigd. De voorbije twintig jaar werden 345 ambtenaren van het departement justitie vermoord.