Caribische koraalriffen ernstig bedreigd

Het onderzoeksrapport ‘Reefs at Risk’, dat op 29 september in Jamaica officieel wordt voorgesteld, waarschuwt ervoor dat twee derde van de Caribische koraalriffen bedreigd zijn. Samen met twintig regionale organisaties stelden de onderzoekers van WRI een risicoschaal op. Zowat een tiende van alle Caribische koraalriffen lopen een zeer hoog risico om te verdwijnen. Volgens samensteller Lauretta Burke is het rapport de eerste volledige inschatting van de toestand van de Caribische koraalriffen. Doordat het de probleemzones nauwkeurig in kaart brengt, kan het rapport een belangrijk hulpmiddel vormen voor lokale overheden.

De druk op de koralen komt van verschillende kanten, zegt Burke. Naast de stijgende watertemperatuur en ziektes vormen menselijke activiteiten de belangrijkste bedreiging voor koraalriffen. Intensieve landbouw, met bodemerosie tot gevolg, leidt ertoe dat de koraalriffen bedekt worden met bezinksel en zo niet aan fotosynthese kunnen doen. De koralen worden letterlijk verstikt. Ook het gebruik van pesticiden en kunstmest in de landbouw heeft een negatieve invloed op de groei van de koralen. Zeevervuiling door instromend rioleringwater
en gedumpt afval van cruiseboten verandert de ecologische balans van koraalmilieus. De belangrijkste bedreiging voor koraalriffen is echter overbevissing. Zowat zestig procent van de kwetsbare Caribische riffen lijdt hieronder. Wanneer te veel algenetende vissen worden gevangen, raken de koraalriffen snel volledig bedekt met algen.

Het economische belang van koraalriffen voor de Caribische regio is nochtans niet te onderschatten. Voedsel, recreatie, jobs en medicijnen hangen direct af van deze koralen. Onderzoek wees uit dat de inkomsten uit koraalriffen in 2000 opliepen tot zowat 3,1 tot 4,6 miljard dollar - voornamelijk inkomsten uit de visserij en het kusttoerisme. Verder vormen koraalriffen ook een belangrijke barrière tegen orkanen.

Dat de koraalriffen bedreigd zijn, is al langer geweten. Daarom hebben lokale en regionale overheden beschermde zeegebieden ingesteld. Momenteel tellen de Cariben 285 van die zones. Het WRI-rapport waarschuwt er echter voor dat ze niet allemaal voldoende bescherming bieden. In slechts zes procent van de beschermde zeegebieden is het beheer naar behoren, zegt het rapport.

De samenstellers van het rapport roepen op om werk te maken van duurzame visvangst en een betere bescherming. Het WRI verwacht veel van sensibilisering. Er is al een bewustzijn gegroeid over de achteruitgang van koraalriffen, maar ik denk dat er nog veel onwetendheid is over de economische impact daarvan, aldus Burke. Ons onderzoek kan daar misschien aan verhelpen.

Begin dit jaar lanceerden meer dan duizend maritieme wetenschappers in het kader van de VN-biodiversiteitsconferentie in Kuala Lumpur de historische oproep om diepzeekoralen beter te beschermen. Ze stelden onder meer voor om een moratorium in te stellen op het gebruik van sleepnetten. (KC/MM)