Brazilië wil transgene soja tijdelijk toestaan

Net als vorig jaar hebben boeren in de zuidelijke deelstaat Rio Grande do Sul aangekondigd dat ze transgene soja zullen uitzaaien, of dat nu wettelijk is toegelaten of niet. Ze zeggen dat ze geen ander zaaigoed hebben. De landbouwfederatie van de deelstaat schat dat dit jaar in Rio Grande do Sul voor 90 procent genetisch gewijzigde soja geteeld zal worden - bijna acht miljoen ton.

Transgene soja wordt al zeker sinds 1997 in Rio Grande do Sul verbouwd, in steeds grotere hoeveelheden. De boeren gebruikten daarvoor zaaigoed dat uit Argentinië werd gesmokkeld. In dat land is de teelt van genetisch gewijzigde planten toegelaten. De Braziliaanse regering legaliseerde de situatie in Rio Grande do Sul vorig jaar, maar slechts voor één seizoen.

Veertien milieuorganisaties, boerenvakbonden en consumentenbewegingen wijzen president Lula er in een open brief op dat de toelating van transgene soja in tegenspraak is met de wet op de bioveiligheid die hij zelf heeft ingediend. De kamer van volksvertegenwoordigers heeft een eerste versie van de tekst al goedgekeurd, de senaat moet dat nog doen. De procedure zal waarschijnlijk pas doorlopen zijn als het plantseizoen al achter de rug is. Door nog maar eens het licht op groen te zetten voor een plant waarover zoveel twijfels bestaan, schendt Lula ook het voorzorgsprincipe van de Conventie over de Biodiversiteit, vinden de briefschrijvers. Buiten het laboratorium experimenteren met genetisch gewijzigde levensvormen kan alleen als de effecten op milieu en volksgezondheid goed onderzocht zijn, stelt dat internationale verdrag.

De tegenstanders van transgene landbouwgewassen roepen de toekomstige bioveiligheidswet wel in, maar ze zijn niet tevreden met versie waarover de senaat zich nu buigt. De toelating van genetisch gewijzigde levensmiddelen zou in handen komen van een commissie die onder verantwoordelijkheid valt van het ministerie van Wetenschap en Technologie. Dat zou betekenen dat onderzoeken naar de mogelijke effecten van die levensvormen op het milieu en de volksgezondheid, op de tweede plaats komen.

Het lijkt er steeds meer op dat met de toelating van de transgene soja in Brazilië het hek van de dam is. Sommige boeren in de deelstaat Mato Grasso blijken transgeen katoen op hun velden te hebben staan. De katoenproducenten eisen van de regering evenveel toeschietelijkheid als waar de sojabaronnen op kunnen rekenen. (PD/JS)