[blog] Iedereen zijn eigen samenzwering

‘Rubbish!’ Samina Ahmed, directeur van het Zuid-Azië bureau van de Internnational Crisis Group, verwerpt een na een de suggesties van collega-analysten dat er in de Swat vallei en de omliggende districten een vraag was naar een functionerend islamitisch rechtssysteem. ‘Als mensen zo graag sharia hadden, waarom hebben ze dan bij de verkiezingen van 2008 massaal voor seculiere partijen gestemd?’ Hét grote probleem is volgens haar dat het vertrouwen tussen de overheid en de bevolking van Swat, Buner en Lower Dir geschonden is. ‘De ANP, die de provinciale regering van North West Frontier Province leidt, heeft het vredesverdrag met de taliban en Sufi Mohammed gesloten zonder zelfs haar eigen volksvertegenwoordigers te raadplegen. Het leger is nu wel met een massale actie bezig, maar mensen vrezen dat de taliban gewoon van de ene naar de andere kant gedreven worden, zodat ze straks opnieuw blootgesteld zullen zijn aan dezelfde brutale intimidatie en zogenaamde “rechtssysteem”. Zelfs de FM-zenders van de taliban zenden nog steeds uit. Hoe kan dat, als het leger de opstand van de militanten echt wil breken?’
Na het vrijdaggebed ontmoet ik Zaid Hamid, directeur van BrassTacks, Advanced Threat Analysis and Security Management Consultants. Mijnheer Hamid heeft in de jaren tachtig meegevochten in de jihad tegen de Sovjetbezetting van Afghanistan, hij gaat prat op zijn vriendschap met Ahmed Shah Masoud -de leider van de Afghaanse Noordelijke Alliantie die twee dagen voor 9/11 vermoord werd door twee zelfmoordterroristen met een vals Belgisch paspoort-, en hij verdedigt wat hij noemt ‘het Pathaanse verzet tegen de Amerikaanse bezetting van Afghanistan’. Hij gebruikt het woord rubbish nog veel vaker dan Samina Ahmed, alleen dient het bij hem om de analyses van mensen zoals Ahmed en de rest van de “liberal elite” van tafel te vegen. Al is ook hij helemaal voor de militaire operatie in Malakand. Reden: de Tehrek-e-Taliban Pakistan van Baitullah Mehsud, de Oezbeken die met hen meevechten en de militanten van Fazlullah zijn geen échte taliban, volgens hem. ‘Die Oezbeken zijn verdomme niet eens besneden. Ze vechten enkel tegen de Pakistaanse staat, niet in Afghanistan. Dat kan dus geen creatie zijn van hety Pakistaanse leger. Wie heeft hen dan wel gecreëerd? Waar komen hun wapens en hun hun middelen vandaan?’ De rethorische vragen worden met veel overtuiging door Hamid zelf beantwoord: ‘Vanuit Afghanistan, waar India hen bevoorraadt.’ Daarom moet het leger voor eens en voor altijd afrekenen met de TTP en hun bondgenoten, maar niet met de ware strijders tegen de Amerikaanse bezetting, zoals de milities van mullah Omar, Gulbuddin Hekhmatyar en Jalaluddin Haqqani.
In de schaduw van de indrukwekkende Faisal-moskee (gebouwd met Saoedisch geld, uiteraard) lees ik de jongste editie van de Friday Times -een typisch product van de liberal elite uit Lahore. Het voorwoord heeft als titel Hoop voor Zuid-Azië, en het is een uitgesproken positief commentaar op de herverkiezing van Manmohan Singh in India, en met name van het beleid dat Singh de voorbije jaren tegenover Pakistan gevoerd heeft. ‘Het lijkt erop dat de politiek van de hoop gewonnen heeft… De hoop op vrede in de regio, en met name met Pakistan.’ Een opmerkelijk commentaar in een land waar buurland India normaliter alleen opgevoerd wordt in complottheorieën waarin de samenzweerders het einde van Pakistan nastreven. De Friday Times geeft alvast zijn volle steun aan het prille project om een handelscorridor te creëren van Centraal-Azië naar Zuid-Azië; door Afghanistan en Pakistan. Dat plan ‘kan Afghanistan, Pakistan en India onderling afhankelijk maken op een betekenisvolle en positieve manier’, schrijft het blad. De stelling dat hiervoor brede steun bestaat in Pakistan is in de rest van de media alvast niet terug te vinden. Maar er zal ongetwijfeld nog fel en lang over gediscussieerd worden, met veel rubbish die over en weer vliegt.