‘Deze vrouw was niet meer welkom in haar eigen woning, zelfs niet meer in haar gemeenschap.’ De reden daarvoor was een onbehandeld medisch probleem: een fistel die ontstond bij de bevalling. 'De problematiek van fistels overstijgt het medische', schrijft vroedvrouw en Memisa-vrijwilligster Sabine Van de Vyver.

Dat de COVID-19-pandemie bestaande ongelijkheden versterkt, is helaas geen nieuws. De Belgische ngo WSM laat in een opiniestuk op deze Internationale Vrouwendag drie vrouwen aan het woord die strijden voor gendergelijkheid: Ingrid Mulamba uit Congo, Alexandra Arguedas uit Costa Rica en Lut Cromphout uit België.

Waarom besluiten vrouwen en meisjes om zich aan te sluiten bij terreurnetwerken zoals Al Shabaab? Fathima Azmiya Badurdeen, docent Sociale Wetenschappen aan de Technische Universiteit van Mombasa, onderzocht die vraag.

De Vlaamse officiële ontwikkelingssamenwerking (ODA) bedroeg in 2020 67,2 miljoen euro. Volgens het ODA-rapport is dat een opmerkelijk record in een jaar waarin de omstandigheden buitengewoon waren.

Met haar organisatie Vond wil activiste Mekka Abdelgabar vrouwen een actieve rol laten spelen in de wederopbouw van de Soedanese regio Darfur. 'Zeker in het begin werd er nog veel te weinig naar de vrouwen in de regio geluisterd.'

Is ontwikkelingssamenwerking een sector waar niet-witte mensen zich thuis kunnen voelen? Niet helemaal, oordeelt Tracy Bibo Tansia. Maar verandering is mogelijk. ‘Door te luisteren, samen te werken en structurele hervormingen door te voeren, kunnen we de sector inclusiever maken.’

Van Oeganda tot Tsjaad en Colombia, vrouwen gaan de barricade op om te strijden tegen klimaatontwrichtende projecten in hun achtertuin. Hun boodschap: vervuilende olie- en gasinvesteringen, vaak gesteund door noordelijke landen, raken vrouwen persoonlijk.

Ze droomt groots en ze is niet bang voor heilige huisjes zoals de machtsverhouding in de wereld van mensenrechten. Dit is de Keniaanse activiste Rachael Mwikali. ‘Ongelijkheid in de mensenrechtenbeweging moet net zo hard bestreden worden als in het patriarchale systeem daarbuiten.’

Van huiselijk geweld tot gedwongen cyberseks: 2020 was een rampjaar voor vrouwen en meisjes. De coronacrisis zette een rem op gendergelijkheid en verergerde huiselijk en seksueel geweld. We zetten tien ontwikkelingen op een rij die in 2020 de vrouwenrechten ondermijnd hebben.

Conflict, economische malaise en COVID-19: een gevaarlijke cocktail die in Mali leidt tot meer kinderhandel en gedwongen rekrutering van kinderen door gewapende groepen. Volgens de VN-Vluchtelingenorganisatie zijn er in het West-Afrikaanse land in de eerste helft van 2020 al meer kinderen verdwenen dan in heel 2019 samen.

De tweede coronagolf dreigt het geweld tegen vrouwelijke vluchtelingen aan te wakkeren. Het VN-vluchtelingenagentschap UNHCR ontvangt “alarmerende berichten” over een toename van gendergeweld.

Wat leert een bruidsschat ons over menswaardigheid? Valt er een valuta te kleven op je basiseigendom, de heerschappij over je eigen doen en laten, je eigen lichaam?  Lisette Ma Neza keert in gedachten terug naar het land van haar moeder en grootmoeders en neemt ons mee op een poëtische reis.