Er schort wat aan de machtsverhoudingen in de klimaatbeweging, ziet MO*columniste Faïrouz ben Salah. Waarom mogen Europese activisten keer op keer opdraven en komen stemmen uit pakweg Marokko of Algerije zelden aan het woord? ‘Ik mis veel gezichten op het internationale klimaatpodium.’

Ethiopië maakt momenteel de ergste droogte mee in veertig jaar tijd, en grote delen van het land worden geteisterd door geweld. Kinderen zijn het grootste slachtoffer. Zij kunnen niet naar school en zien zo hun toekomst in rook opgaan.

In een land met een chronisch tekort aan woningen en waar de meeste mensen meer dan de helft van hun inkomen besteden aan huisvesting, zorgen de stijgende huurprijzen voor schrijnende taferelen. In de sloppenwijken zetten “Slum lords” de armste bewoners op straat.

Inheemse volkeren zijn de beste bewakers van klimaatgezonde ecosystemen, maar geld om hun werk te kunnen uitvoeren, zien ze zelden. Op COP27 pleiten ze voor rechtstreekse sponsoring. ‘Dank aan de vele ngo’s voor hun werk, maar nu is het tijd dat we zelf kunnen handelen.’

In Egypte zitten 60.000 mensen gevangen om politieke redenen. Ze leven vaak in onmenselijke omstandigheden en hebben nauwelijks toegang tot deftige gezondheidszorg. MO* sprak met hun familieleden, hier en in Egypte. ‘Mijn hersenen zijn aan het roesten, ik wil me met iets kunnen bezighouden.’

Hij ligt begraven naast zijn landgenoot Napoleon, maar zijn naam doet bij weinig Europeanen nog een belletje rinkelen: Hubert Lyautey, de eerste resident-generaal van Frankrijk in Marokko. De Franse koloniaal drukte een bijzondere stempel op Marokko, honderd jaar geleden én vandaag.

De beste manier om jongeren weg te houden van gewapende milities? Onderwijs, werk en hoop, weten Fartuun Adan en haar dochter Ilwad Elman. Zij timmeren verder aan de vredesdroom van hun overleden echtgenoot/vader met de succesvolle Somalische ngo Elman Peace. ‘Doorgaan was de enige optie.’

Jihadisten uit het Sahelgebied willen nu ook in Senegal voet aan de grond krijgen. Maar de bruisende kunstscene van Dakar is een van de troeven die het land heeft om extremisme tegen te houden. Kunstenaars dragen er hun steentje bij om mee een klimaat van tolerantie te creëren.

De organisatie OAP doet aan opbouwwerk in Burundi, het armste land ter wereld. Uitdagend? Zeker. Onmogelijk? Dat niet. ‘Zelfs in een context van extreme armoede kan je met de juiste aanpak duurzame verbetering realiseren.’

De Verenigde Staten gaan 5 miljoen dollar bijdragen aan het Afrikaans Klimaatveranderingsfonds (ACCF). Dat fonds, dat loopt tot 2027, moet Afrikaanse landen ondersteunen om de gevolgen van de klimaatcrisis aan te pakken. Het ACCF krijgt verder steun van Vlaanderen, Duitsland, Italië, Quebec en Canada. 

Er zijn nauwelijks landen die dit jaar hun klimaatambities hebben opgedreven, zoals ze nochtans beloofd hadden op de klimaattop in Glasgow vorig jaar. De oorlog in Oekraïne leidt zelfs tot een terugkeer naar fossiele brandstoffen.

Een nieuwe bananenschimmel verspreidt zich razendsnel over de wereld en nu ook in Afrika, blijkt uit genetisch onderzoek. Onderzoekers noemen de ziekte ‘desastreus’ voor Afrika waar bananen het basisvoedsel uitmaken van miljoenen mensen.