In november vindt de volgende klimaattop van de Verenigde Naties plaats in Egypte. Volgens de Keniaanse milieuactiviste Wanjira Mathai, dochter van de eerste vrouwelijke Nobelprijswinnaar in Afrika, wordt die top ‘cruciaal’ voor het hele Afrikaanse continent.

Voedselzekerheid wordt een van de grootste uitdagingen door de klimaatverandering voor Afrika ten zuiden van de Sahara. Volgens de Keniaanse experte Esther Ngumbi spelen onder meer insecten hierbij een cruciale rol.

‘Na de klimaattop in Glasgow heb ik veel gehuild. Om de uitsluiting, de onwil om de meest getroffen mensen en gebieden bij de onderhandelingen te betrekken.’ Want de klimaatcrisis treft Afrika hard, maar Afrikaanse klimaatactivisten voelen zich genegeerd in het globale klimaatbeleid.

Als kind werden ze wakker in een ondergelopen slaapkamer of zagen ze de ontbossing voor hun neus gebeuren. Het hoeft dus niet te verrassen dat Ineza Umuhoza Grace en Maytik Avirama opgroeiden tot ecofeministes. Zij, en een boel andere jonge activisten, komen met nieuwe ideeën voor de milieubeweging. 

‘Altijd beweegt een goed verhaal de wereld’, zegt Chris De Stoop. De journalist en auteur zoekt steeds het verhaal van vergeten mensen, zegt de Vlaams-Nederlandse organisatie voor Onderzoeksjournalisten, die hem een oeuvreprijs uitreikte. MO* zocht hem op op het ouderlijk boerenhof.

Voor de VN moest 2020 het decennium inluiden dat de geschiedenis in zou gaan als keerpunt op vlak van klimaatverandering en de teloorgang van biodiversiteit. De wereldwijde aanpak van landdegradatie was daarbij cruciaal. Maar toen legde de coronapandemie alles stil. Waar staan we vandaag?

Wat als de landbouw verantwoordelijk werd voor het behoud van soorten? ‘Dan krijg je gezond voedsel en een levend landschap.’ De Nederlandse kiekendiefspecialist en ecoloog Ben Koks draait de visie op landbouw en natuurbescherming om in zijn boek “Vogels wijzen ons de weg”.

Ontmoet boswetenschapper en Europarlementslid Michal Wiezik. Haast eenzaam in een strijd tegen zijn eigen EU-fractie en de houtkapindustrie, voor strikte bescherming van de Europese oerbossen. ‘Duurzaam bosbeheer is een codewoord om alles bij het oude te laten.’

Het Amerikaanse magazine TIME verkoos Nemonte Nenquimo tot een van de honderd invloedrijkste personen van 2020. De 35-jarige Waorani-leidster won een rechtszaak tegen de Ecuadoraanse staat. ‘We moeten dingen leren van de westerse wereld, maar we moeten onze cultuur bewaren.’

Ook dit jaar kende mooie momenten. MO*redactrice Tine Danckaers blikt terug op een warme junidag in 2020, toen ze een ontmoeting bijwoonde tussen een kunstenares en een sterrenkundige. Het onderwerp van gesprek: de onderschatte kracht van de zon.

Natuur is geen luxe, zegt hoogleraar Esther Turnhout. ‘Inzetten op gelijkheid is de grote uitdaging voor natuurbescherming.’ Want je kan de wereld ook klimaatneutraal naar de knoppen helpen.

Met haar nieuwe “Handboek voor de circulaire economie” reikt freelance journaliste Isabelle Vanhoutte voorbeelden aan van alternatieven voor een economie die enkel op winst en ‘snel kapot’ gericht is. Kunnen we echt van een kleine revolutie spreken?