Een domper, veel hoogvliegers

Serveerstersalarm

Makkelijk is het zeker niet altijd, zo’n restaurant draaiende houden en daar elke dag nog een schepje bovenop proberen te doen. Sommige dagen zijn erg lang, sommige klanten hebben bijzonder bizarre wensen, soms weet ik niet waar eerst gekeken, soms denk ik dat het werk voor een almaar groeiend Zidisha er teveel aan is. Een stevige domper kreeg ik in het begin van deze week, toen serveerster Saoudatou aankondigde dat ze zo snel mogelijk wilde vertrekken. Het feit dat ze daar geen uitleg bij gaf, zorgde voor een paar grimmige dagen, te meer omdat ze na haar aankondiging meteen ook haar hele motivatie leek te hebben verloren. Toen ik haar gisteren haar loon uitbetaalde en vertelde dat ik dankbaar was voor de twee goede maanden samen, bedankte ook  zij mij maar meer dan een raadsel kreeg ik verder niet van haar los: Mien, vous êtes la seule étrangère entre nous, vous êtes la seule personne honnête, nous tous on ment. Die woorden blijven zinderen. Ik probeer te aanvaarden zonder te begrijpen.
Eerder had ik al aan Yvette, de andere serveerster, moeten vragen om voorlopig thuis te blijven, tot ze een oplossing vindt voor het tweejarige zoontje dat ze steeds vaker meenam naar het werk. Een overactieve kleuter tussen de gloeiende kookpotten en in het kielzog van zijn mama terwijl ze drankjes uitschenkt, dat is zelfs met alle begrip en flexibiliteit van de wereld onbegonnen werk.

De vlucht van Le Foyer

Ik moest en moet dus in allerijl op zoek naar versterking voor mijn ploeg, te meer omdat Le Foyer de voorbije weken een flinke vlucht heeft genomen. Een enkele keer nog zaten we licht bezorgd naar elkaar te kijken: aujourd’hui y a vraiment pas marché… Veel vaker was het alle hens aan dek. De omzet van november is bijna het dubbele van die van oktober. We krijgen – behalve voortdurend meer volk over de vloer – ook steeds vaker vragen om koffiepauzes of lunches te verzorgen. Twintig poulet frites voor de lunchvergadering van een ngo? Vijfenveertig sandwich viande hachée als ontbijt bij een conferentie? We draaien er onze hand niet meer voor om en Regina levert de bestelling ter plekke én tijdig (nog zo’n unique selling point) af, ook als dat betekent dat ze een toren moet bouwen achter op haar moto. Eén compliment hebben we intussen bijzonder vaak gehoord, en elke keer opnieuw maakt het me gelukkig: ici on est vraiment à l’aise, on n’a même pas envie de partir…  
Blij ben ik ook met de mooie mix in het cliënteel: de werkmannen die over de middag snel hun bord rijst komen verorberen, de mamans die nog net voor de bus naar Bobo Dioulasso vertrekt een flinke pint achterover slaan, de zakenmannen op missie die ’s avonds stoom komen aflaten, de groepjes buitenlanders die verwonderd ontdekken hoeveel ze wel kunnen eten voor het bedrag dat ze in een ander restaurant aan één enkele maaltijd spenderen, de giechelende meisjes die met zijn vieren één omelet bestellen en dan samen aan hun schooltaken werken…

Burkinese humor

De meest onderhoudende klanten zijn wel de artiesten uit de school van het ATB. Ook zij hebben het restaurant, waar ze al even geen voet meer in hadden gezet, herontdekt. Sommigen van hen, zoals het komisch duo Laangandé, maken stilaan deel uit van het interieur. Ze zijn onze garantie voor een dagelijkse schaterlach en niet zelden zorgen ze voor gratis entertainment voor het hele restaurant. De humor van de Burkinabè – en de bijhorende parenté à plaisanterie - blijven niettemin een verder te ontginnen terrein voor mij. Toen de Ouagalese vereniging van albinos zijn jaarlijkse vergadering organiseerde in het ATB en wij dus 38 bordjes riz gras mochten serveren in het restaurant, groette de bewaker me ’s morgens met de woorden: madame, vous êtes nombreux aujourd’hui, je sais même pas qui appeler patronne! Lang voor ik door had dat hij op de albinos doelde, had iedereen al smakelijk gelachen. Wel ja…

Belgen op bezoek

Het zijn kleine dingen die me doen beseffen dat ik nog altijd uit twee werelden kom en dat wellicht altijd zal blijven doen. Het bezoek van een lieve vriendin zorgde ervoor dat ik me tien dagen lang kon laven aan het soort gesprekken dat ik hier vooralsnog met bijna niemand voer. Het bezoek van een reportageploeg van Woestijnvis dan maakte duidelijk hoe ver ik intussen wel ben weg gegroeid van een soort stress die je in Burkina Faso echt nergens kan vinden. Dat alles goed komt, dat heb ik hier echt wel geleerd. En ook voor Woestijnvis kwam het allemaal goed. Ik ben erg benieuwd naar het nieuwe programma dat volgend voorjaar op VIER komt en dat de verhalen vertelt van de ontmoeting van bekende Belgen met hun roots. In Burkina Faso verwelkomden we atlete Elodie Ouedraogo en ineens stonden zij en Martin Heylen dus op het podium van mijn restaurant! Het was fijn om haar en haar collega’s in Le Foyer te hebben en boeiend om de reacties in het publiek te observeren tijdens de korte film over België en het leven van Elodie. De combinatie van de slotreceptie voor het programma met een magistraal concert van talent en topentertainer Patrick Kabre was al helemaal een schot in de roos.

Neen, het is niet altijd makkelijk en ik zal moeten zoeken naar hoe Le Foyer en ik hoog kunnen blijven vliegen zonder uitgeput te raken. Maar zelfs als ik ’s avonds geradbraakt thuis kom, slaap ik een heerlijke diepe slaap zonder grote zorgen. En zelfs als ik ’s morgens de nacht nog niet helemaal uit mijn ogen heb gewreven als ik mijn moto start, denk ik – telkens opnieuw – aan hoe blij ik ben, in dit land met zijn licht en zijn stof en met de prachtige weg die ik er vond, om nog heel veel aan te timmeren.