Op welk niveau kunnen/moeten cao's worden afgesloten?

Het zijn geen neutrale vragen, er zit telkens een programma achter. Maar wat daarbij meestal vergeten wordt, is dat de consequenties dan in alle richtingen uitwerking hebben. Uiteraard is het terugbrengen van het onderhandelingsniveau naar de ondernemingen de beste waarborg voor het creëren van meer ongelijkheid en onrechtvaardigheid maar niemand hoeft dan nog echt verantwoordelijkheid op te nemen voor de algemene looncompetitiviteit en sociale vrede is dan geen thema meer. Ook de werkgevers en vooral de organisaties die akkoorden afsluiten, weten dus waarom.

Maar al die beschouwingen daargelaten, de Europese landen hebben de ILO-conventies 87 en 98 geratificeerd en zijn dus gehouden ze te respecteren. Werknemers en werkgevers kunnen zich vrij organiseren zonder inmenging van de overheid in hun organisaties. En werkgevers en werknemers moeten vrij kunnen onderhandelen over arbeidsvoorwaarden, ook het niveau waarop ze onderhandelen bepalen ze zelf, zonder inmenging van de overheid. Overheden die hun burgers en zichzelf respecteren, schenden internationale mensen- en werknemersrechten niet. In de eerste plaats uit respect voor burgers en uit zelfrespect, in de tweede plaats om zich niet te moeten verantwoorden ten aanzien van de bevoegde internationale instanties. Het is ook erg negatief voor het imago van het land.