De eerste week van 2013 in El Salvador

Staking van het openbaar vervoer

Het openbaar vervoer in El Salvador is in privéhanden, maar de prijs voor een ritje wordt door de overheid bepaald. Tot vorig jaar kregen de eigenaars van de bussen een staatssubsidie van 700 dollar per bus en 400 dollar voor een microbusje. Halverwege 2012 besliste de regering dat die subsidie tot de helft zou gereduceerd worden. Daarbovenop hadden de bus eigenaars sinds september 2012 de subsidie nog niet ontvangen.

De eigenaars van de meestal opgebruikte bussen met een ondermaatse service willen nu de prijs van een ritje in de stad verhogen van 20 tot 30 dollarcent, maar de regering wil dat absoluut niet, omdat dit de lage gezingseconomieën nog zou verslechteren.

Dus gingen drie groepen eigenaars gaan staken. Drie dagen lang was het openbaar vervoer een chaos van jewelste. Boetes werden uitgeschreven voor alle bussen die zonder toestemming de prijs verhoogden en die lopen allemaal het gevaar de toekenning van hun routes te verliezen.

Andere groepen buseigenaars zitten metde regering aan tafel. Die wil zo snel mogelijk de achterstallige subsidie uitkeren, maar daarvoor moet het congres toestemming geven om binnen de begroting uitgaven van een post over te hevelen naar een andere post. De uiterst rechtse ARENA partij wil daar niet voor stemmen. Dus krijgt een en ander nog een (politiek) staartje.

Het openbaar vervoer is al decennia een groot probleem. Om de haverklap eisen de buseigenaars een prijsverhoging, maar nooit werken ze aan een structurele verbetering van het openbaar vervoer. De regering wil nu zelf beginnen met wat vernieuwing zoals “pre-paid” ritten, een soort bus-metro in en rondom de hoofdstad, enzovoort. Het zal nog jaren duren alvorens daar iets voelbaars uitkomt.

Ex-militairen bezetten het land

Begin van de week hebben ex miliatairen overal in het land de hoofdwegen en de grenzen afgegrendeld. Op vrijwel alle grote wegen werd het verkeer lamgelegd en de grenzen gesloten. Tientallen kilometers files en duizenden vrachtwagens met hun koopwaren stonden aan de grenzen nutteloos te wachten op hun beurt om verder te kunnen rijden.

De ex-militairen eisen een “vergoeding voor bewezen diensten” van 10.000 dollar per persoon (en dat zijn er zo’n 300.000), een pensioen van 700 dollar per maand (terwijl het minimumloon rond de 220 dollar ligt) en medische verzorging in het militair hospitaal. Voor de overheid zijn dat eisen die onmogelijk te betalen zijn. Er moeten dus andere oplossingen komen.

Twee dingen vielen op tijdens die onlusten. Een: dat de ex-militairen gewapend waren met stokken, machetes (grote messen die door de boeren gebruikt worden voor bijna elk werk) en sommigen zelfs met vuurwapens. De ex militairen zijn hun oorlogsverleden nog niet vergeten.

Twee: de ex-militairen kwamen met grote spandoeken waarop hun bataljon vermeld stond. Spandoeken met ATLACATL (het bataljon dat de 6 jezuiëten vermoordde) en zelfs eentje met LA GUARDIA NACIONAL VIVE (de Nationale Garde leeft). Dat was een repressief “veiligheidsorgaan” dat na de oorlog en de vredesonderhandelingen verboden werd omwille van de voortdurenden schending van de mensenrechten.

De ex militairen denken nog steeds dat zij heer en meester over het land zijn.

Medicijnen worden goedkoper

Per 1 januari worden de medicijnen tussen de 30 en 68% goedkoper. El Salvador is (was?) een van de duurste landen voor wat betreft het kopen van geneesmiddelen. Vorig jaar werd een wet goedgekeurd waarin gesteld werd dat de overheid controle zou uitoefenen over de prijzen. Men heeft ongeveer een jaar gewerkt om de prijzen van meer dan 4.500 medicijnen te vergelijken in de verschillende landen. Op die manier is er nu voor alle medicijnen een maximum prijs vastgesteld. De laboratoria en de apotheken moeten onder die maximum prijs hun produkten verkopen. Per 1 april moet alles geregeld zijn.

Maar, opnieuw ARENA, waar ex-president Alfredo Crsitiani de voorzitten van is en tegelijk een van de grootste importeurs van de medicijnen, heeft een klacht ingediend bij de rechter met het argument dat de overheidsinstelling die alles controleert, ongrondwettelijk zou zijn.

Nu maar hopen dat de regering voet bij stuk houdt zodat de zieken hun medicijnen tegen een veel lagere prijs kunnen kopen.