De burgeroorlog in Syrië is een globale bedreiging

De dodentol van het conflict ligt nu ver boven de 150.000 mensenlevens. Gevangenissen en detentiecentra zitten boordevol mannen, vrouwen en zelfs kinderen. De dodentol wordt nog verhoogd door het wijdverspreide gebruik van standrechtelijke executies en ondenkbare martelingen. Bovendien sterven mensen aan honger en ziektes die vóór de oorlog zelden voorkwamen. Hele steden en delen van het belangrijke architecturaal en cultureel erfgoed van de hele mensheid liggen in puin. Syrië is hoe langer hoe meer een mislukte staat.

Syrië is hoe langer hoe meer een mislukte staat.

De Verenigde Naties hebben hard geprobeerd om zowel de onderliggende wortels als de verschrikkelijke impact van het conflict aan te pakken. De humanitaire en andere inspanningen redden mensenlevens en verminderen het leed, maar ons fundamentele doel – een einde brengen aan het conflict – wordt niet gehaald. De povere vooruitzichten op vrede zijn nog slechter geworden met een heropflakkering van aanslagen en sektarisch geweld in Irak. De samenhang en integriteit van twee grote landen staat op het spel.

De volgende zes punten kunnen een geïntegreerde en principiële weg voorwaarts bieden:

1. Eerst en vooral: een einde stellen aan het geweld. Het is onverantwoord dat buitenlandse machten militaire steun blijven geven aan partijen die verschrikkingen begaan en fundamentele mensenrechtenprincipes en internationale wetgeving met de voeten treden. Ik heb bij de VN-Veiligheidsraad aangedrongen om een wapenembargo op te leggen. De partijen zullen samen aan de onderhandelingstafel moeten komen. Hoeveel mensen moeten er nog sterven voor dit gebeurt?

2. Ten tweede, het beschermen van de burgerbevolking. De Verenigde Naties blijven een enorme humanitaire hulpinspanning leveren, maar de overheid legt voortdurend gewetenloze toegangsbeperkingen op. Ook heeft ze medisch materiaal van hulpkonvooien in beslag genomen en veroordeelt ze bewust hele gemeenschappen tot uithongering en collectieve straffen, als die sympathie durven te koesteren voor de oppositie. Sommige rebellengroepen hebben op dezelfde manier gehandeld.
Bovendien heeft de internationale gemeenschap amper een derde van de nodige financiële hulp geleverd die nodig is om de bevolking hulp te bieden. Ik roep opnieuw op om de belegering te stoppen en om ongehinderde humanitaire toegang toe te staan over internationale grenzen en frontlinies heen.

3. Ten derde, het opstarten van een serieus politiek proces. De strijdende partijen hebben de initiatieven van twee van de meest prominente diplomaten, Kofi Annan en Lakhdar Brahimi, systematisch geblokkeerd. De presidentiële verkiezingen eerder deze maand vormden een nieuwe tegenslag, waarbij zelfs de meest minimale vereisten voor een geloofwaardige stemming niet gehaald werden.

Ik zal binnenkort een nieuwe speciaal gezant aanduiden die een politieke oplossing en een transitieproces voor een nieuw Syrië moet nastreven. Verschillende landen uit de regio hebben een verantwoordelijkheid om deze oorlog tot een einde te brengen. Ik verwelkom de recente contacten tussen Iran en Saoedi-Arabië en hoop dat deze het vertrouwen kunnen creeëren om de destructieve strijd in Syrië, Irak, Libanon en in andere landen een halt toe te roepen. Groepen en verenigingen uit het Syrische middenveld leveren dappere inspanningen om het maatschappelijk weefsel te behouden en houden solidariteit en communicatiekanalen in leven.

4. Ten vierde, zorgen voor verantwoording voor begane misdaden. Vorige maand werd een resolutie gestemd om het conflict te behandelen in het Internationaal Strafhof maar deze resolutie werd afgekeurd. Aan die leden die beweren dat ze verantwoording in Syrië noodzakelijk vinden maar tegelijkertijd de verwijzing naar het Internationaal strafhof afwijzen, vraag ik om met alternatieven te komen. Het Syrische volk heeft recht op rechtvaardigheid en actie tegen straffeloosheid.

5. Ten vijfde moet de vernietiging van chemische wapens in Syrië vervolledigd worden. De Verenigde Naties en de Organisatie voor het Verbod op Chemische Wapens werkten samen om alle opgegeven wapens te vernietigen of het land uit te brengen. Vele lidstaten hebben essentiële middelen bijgedragen aan deze grote uitdaging. De opdracht werd uitgevoerd in een actief oorlogsgebied en zal nu vervolledigd worden in verschillende ontmantelingsinstallaties buiten Syrië. Hoewel de meeste slachtoffers in Syrië vallen door toedoen van conventionele wapens, is het essentiëel om de internationale norm die de productie en het gebruik van chemische wapens verbiedt, kracht bij te zetten.

6. Ten slotte moeten de regionale dimensies van het conflict aangepakt worden. Zo ook de extremistische dreiging. Buitenlandse strijders zijn betrokken bij beide kanten. Dit vergroot alleen het geweld en de sektaire spanningen. Hoewel we de demonisering van de Syrische overheid, die beweert dat alle oppositieleden terroristen zijn, niet kunnen aanvaarden, moeten we evenmin blind blijven voor de werkelijke terreurdreiging in Syrië.

De wereld moet zich verenigen om de financiële- en andere steun voor Jabhat al-Nusra en de Islamitische Staat in Irak en al-Sham (ISIS) te stoppen. ISIS vormt eveneens een bedreiging voor alle gemeenschappen in Irak. Het is essentiëel dat de leiders van de regio – zowel de politieke als de religieuze leiders – oproepen tot terughoudendheid en een spiraal van aanvallen en represailles vermijden.

Het veroveren van terrein door middel van luchtbombardementen op gebieden met dichtbevolkte burgerwijken is geen overwinning.

Op dit moment vormt de waanidee dat de oorlog met militaire actie kan gewonnen worden het grootste obstakel bij het beëindigen van de oorlog. Ik verwerp het huidige idee dat de Syrische overheid de strijd “aan het winnen is”. Het veroveren van terrein door middel van luchtbombardementen op gebieden met dichtbevolkte burgerwijken is geen overwinning. Het uithongeren van belegerde gemeenschappen tot ze zich overgeven is geen overwinning. Zelfs wanneer één partij op korte termijn de bovenhand krijgt, zal de verschrikkelijke kost van de oorlog de kiem gelegd hebben voor toekomstige conflicten.

Gevaarlijke sektaire spanningen, massale vluchtelingenstromen, de dagelijkse verschrikkingen en het verspreiden van de instabiliteit maken van de Syrische oorlog een globale bedreiging. Al de waarden waarvoor we staan en alle redenen voor het bestaan van de Verenigde Naties, staan vandaag op het spel in het verwoeste landschap van Syrië. Het is hoog tijd dat de internationale gemeenschap, en vooral de Veiligheidsraad, haar verantwoordelijkheden opneemt.

Ban Ki-Moon, Secretaris-Generaal van de Verenigde Naties.