Turkije: ook in bouwsector grote veiligheidsproblemen

Het Metsan Nexus-complex is één van de tientallen megaprojecten die de skyline van Istanbul een nieuwe aanblik geven. Op 31 mei vielen drie arbeiders te pletter vanaf de zestiende verdieping, nadat een stelling het had begeven.

“Zoiets kan onmogelijk gebeuren als de nodige veiligheidsmaatregelen worden genomen”, schreef Yaşar Adanalı, een stedenbouwkundige, in een kritische blogpost. 



Belangrijkste doodsoorzaak



Het is niet de eerste keer dat bouwarbeiders door een val om het leven komen. Volgens Ercan Duman, een bedrijfsarts en lid van de Raad voor de Gezondheid en Veiligheid van Werknemers in Istanbul, is “vallen vanuit de hoogte” de belangrijkste oorzaak van dodelijke arbeidsongevallen op bouwsites in het land.

“Bouwarbeiders in Turkije worden geconfronteerd met moeilijke en gevaarlijke werkomstandigheden, erg lange werkuren, inefficiënt gebruik van veiligheidsuitrusting en lage lonen”, zegt hij.

In 2012 gebeurde volgens cijfer van het nationale Instituut voor Sociale Zekerheid meer dan een derde van alle arbeidsongevallen in de bouwsector. Daarmee staat de bouwindustrie na de metaal- en mijnbouwindustrie op de derde plaats in de lijst van meest gevaarlijke sectoren voor werknemers in Turkije.

Snelle groei

De Turkse premier Erdogan heeft herhaaldelijk duidelijk gemaakt dat hij van het land één van ‘s werelds tien grootste economieën wil maken tegen 2023. Maar die nadruk op snelle groei heeft zijn kost, zegt onderzoekster en activiste Demet Dinler van het Departement voor Ontwikkelingsstudies aan de Universiteit van Londen.

“De bouwsector is de belangrijkste motor van het Turkse groeimodel. Maar de snelheid van die groei heeft verdere risico’s veroorzaakt op het vlak van gezondheid en veiligheid, met het doel om kosten te drukken in een competitieve omgeving. Omwille van die snelle groei schakelen veel bedrijven ook meer onderaannemers in”, zegt ze.

“Gezondheid en veiligheid zijn de verantwoordelijkheid van de hoofdwerkgever, maar de gefragmenteerde structuur van het arbeidsproces maakt het moeilijk om na te gaan of maatregelen al dan niet werden genomen en of ze voor alle arbeiders op een bouwwerf gelden”, aldus Dinler.

Onderaannemers

“De wijdverspreide praktijk van onderaannemers is één van de belangrijkste redenen voor de dalende veiligheid op de werkvloer, omdat ze er niet in slagen de nodige training of uitrusting te voorzien en weigeren om gezondheids- en veiligheidsrichtlijnen na te leven”, zegt Makbule Sahan van de wereldwijde vakbondskoepel International Trade Union Confederation (ITUC).

De voorbije tien jaar werden vakbonden, die een sterkere bescherming hadden kunnen eisen, geconfronteerd met steeds beperktere rechten om zich te organiseren en te staken. Hun ledenaantallen daalden met 40 procent.

Sinds de mijnramp in Soma vorige maand heerst in Turkije grote verontwaardiging over de onveiligheid van werknemers. In een steenkoolmijn in het westen van het land kwamen toen 301 arbeiders om het leven.