Medische parameters van de planeet kleuren dieprood: ‘We komen op onbekend terrein’

De vitale parameters van de aarde ogen dit jaar slechter dan ooit tevoren in de menselijke geschiedenis. Maar liefst 20 van de 35 parameters vertonen recordcijfers, en soms met grote marges.

Een medische check-up zou je het kunnen noemen: een internationaal team van wetenschappers mat 35 vitale parameters die een indicatie geven van de gezondheidstoestand van de planeet. Daarbij zijn onder meer de gemiddelde temperatuur, de zeespiegelstijging en het totaal aantal mensen en vee gemeten.

Temperaturen

Goed nieuws voor de patiënt is er niet: op 20 van die 35 parameters scoort de planeet slechter dan ooit. Bovendien worden die records soms met ‘enorme marges’ gehaald, vooral wat de klimaatindicatoren betreft. Onder meer de temperatuur van de oceanen en de krimpende oppervlakte van de ijskappen baren zorgen. 

De hoogste oppervlaktetemperatuur in juli was niet alleen de warmste ooit gemeten, maar heel waarschijnlijk ook de warmste in de voorbije honderdduizend jaar. 

De hoogste oppervlaktetemperatuur in juli was niet alleen de warmste ooit gemeten, maar heel waarschijnlijk ook de warmste in de voorbije honderdduizend jaar. 

Dit jaar telde al 38 dagen met een mondiale gemiddelde temperatuur boven 1,5 graad Celsius boven het pre-industriële niveau. Tot dit jaar waren zo’n dagen een zeldzaamheid.

Ook bosbranden haalden records. Een uitzonderlijk hevig seizoen in Canada pompte meer dan een miljard ton CO2 in de atmosfeer. 

Weinig vooruitgang

‘Het leven op aarde ligt duidelijk onder vuur’, zegt hoogleraar William Ripple aan de Universiteit van Oregon State. ‘De statistische trends tonen een diep alarmerend patroon van klimaatgerelateerde variabelen en rampen. En we konden maar weinig vooruitgang rapporteren in de strijd tegen de klimaatverandering.’

Zo blijken subsidies voor fossiele brandstoffen niet verlaagd, integendeel. Het totale bedrag is zelfs bijna verdubbeld tussen 2021 en 2022, van 531 miljard dollar naar iets meer dan 1000 miljard.

‘Als wetenschappers zijn we diep verontrust door de plotse toename in de frequentie en ernst van de klimaatrampen’, zegt zijn collega Christopher Wolf. ‘Het is goed mogelijk dat de frequentie en ernst van die rampen sneller stijgen dan de temperatuur. Tegen het einde van deze eeuw kunnen veel regio’s te maken krijgen met hitte, voedselonzekerheid en verhoogde sterfte.’

Morele plicht

Volgens de auteurs moet het onderliggende probleem worden aangepakt van de ‘ecologische overshoot’: wanneer de mensheid meer van de aarde vraagt dan ze kan geven. Dat resulteert in een waaier aan ecologische crises, waaronder de teloorgang van soortenrijkdom. Zo lang die druk op de planeet aanhoudt, is de aanpak van een deelprobleem zoals CO2-uitstoot een druppel op een hete plaat. 

‘Ons doel is de klimaatfeiten uit de doeken doen en aanbevelingen doen voor het beleid’, zegt Ripple. ‘Het is de morele plicht van wetenschappers en onze instellingen om de mensheid te waarschuwen voor existentiële bedreigingen en het voortouw te nemen in de strijd tegen die bedreigingen.’