Klimaat stuurt stroomverbruik in Europa

Naarmate de gemiddelde temperaturen toenemen, stijgt ook het energieverbruik om die temperaturen binnenskamers koel te houden. Het Duitse Potsdam Instituut voor Klimaatonderzoek (PIK) onderzocht samen met Amerikaanse collega’s wat de gevolgen daarvan zijn voor het Europese stroomnet. Ze publiceerden hun bevindingen in het Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS).

22 graden

‘Het is fascinerend om vast te stellen hoe de respons van het elektriciteitsverbruik op de temperatuursverandering in alle Europese landen hetzelfde is’, zegt hoofdauteur Leonie Wenz. ‘Het piekverbruik en het totale verbruik zijn het kleinste op dagen met een maximumtemperatuur tot 22 graden Celsius. Bij een hogere of lagere maximumtemperatuur stijgt het elektriciteitsverbruik’

De wetenschappers namen die vaststelling als de basis voor hun simulatie van het toekomstige energieverbruik in Europa. Ze voorspellen dat de elektriciteitsvraag verschuift van landen als Zweden en Noorwegen naar landen als Portugal en Spanje, die meer energie nodig zullen hebben voor airconditioning. Tegelijk verschuift de jaarlijkse piek in de meeste landen van de winter naar de zomer.

Essentie

‘Het verband onderzoeken tussen hitte en menselijk gedrag is de essentie van klimaatonderzoek’

‘Het verband onderzoeken tussen hitte en menselijk gedrag is de essentie van klimaatonderzoek’, zegt Max Auffhammer van de Universiteit van Berkeley, die meewerkte aan de studie. ‘Er is nu al heel wat wetenschappelijk bewijs dat mensen bij hogere temperaturen meer gestresseerd, agressief en gewelddadig zijn en minder productief. Alle sectoren van de economie worden getroffen door die ‘thermische stress’. Ons belangrijkste afweermiddel is een koeler binneninterieur, maar dat vergt meestal grote hoeveelheden elektriciteit.’

Die toegenomen vraag naar elektriciteit voor airconditioning zet de stroomnetten onder druk, en kan met name op de piekmomenten tot grote problemen leiden.

Impact

‘Enkele decennia geleden had geen enkele auto in Europa airconditioning, vandaag bijna elke auto’, zegt medeauteur Anders Levermann. ‘Die evolutie zal zich waarschijnlijk ook bij gebouwen voltrekken, niet om het comfort maar uit noodzaak.’

Volgens de voorspellingen is het totale netto-effect van de klimaatverandering op het elektriciteitsverbruik bijna nul, maar vinden er dus wel grote verschuivingen plaats op geografisch vlak en gedurende het jaar. ‘Dat heeft belangrijke gevolgen voor de transmissie-infrastructuur, de piekcapaciteit en de opslag van energie’, zegt Levermann. ‘Die moet zich aanpassen aan de opwarming die nu al onvermijdelijk is, omdat ze het gevolg is van uitstoot in het verleden. De makkelijkste manier om de impact van de klimaatverandering verder te beperken, is ons houden aan de doelstellingen van Parijs en de temperatuurstijging ver onder de 2 graden Celsius te houden.’