Oceanen worden steeds groener

Meer dan de helft van de oceanen wereldwijd is de afgelopen 20 jaar aanzienlijk van kleur veranderd, blijkt uit internationaal onderzoek. Dat is waarschijnlijk een gevolg van de klimaatopwarming.

Een satelliet-spectroradiometer houdt de kleur van de oceanen al 21 jaar in de gaten en detecteert kleurverschillen die veel te subtiel zijn voor het menselijk oog. Een groot deel van de oceaan lijkt blauw, terwijl de werkelijke kleur een mix van subtielere golflengten kan bevatten, van blauw tot groen en zelfs rood.

Uit de analyse van die metingen blijkt dat 56% van het oceaanoppervlak steeds groener is geworden, met name in tropische oceaangebieden dichtbij de evenaar. De verschuiving geeft aan dat ook de ecosystemen in het oppervlaktewater veranderen, aangezien de kleur van de oceaan een weerspiegeling is van de organismen en materialen in het water.

De kleur van de oceaan is een indicatie van wat zich in de bovenste lagen bevindt: een diepblauwe kleur betekent vaak heel weinig leven, terwijl groenere wateren het omgekeerde betekenen. Groen wijst vooral op fytoplankton: het pigment helpt het plankton zonlicht te capteren, en daarmee koolstofdioxide uit de atmosfeer op te vangen en om te zetten in suikers.

De onderzoekers kunnen nog niet zeggen hoe de mariene ecosystemen precies veranderd zijn. Maar ze zijn wel behoorlijk zeker dat de door de mens veroorzaakte klimaatverandering de hoofdoorzaak is.

Voorspellingen

Om te zien of deze trend verband houdt met klimaatverandering, werden de resultaten vergeleken met simulaties die eerder werden gemaakt voor twee scenario’s: één met broeikasgassen en één zonder. Het broeikasgasmodel voorspelde dat er een significante trend zou optreden en dat deze trend veranderingen in de oceaankleur zou veroorzaken in ongeveer 50% van de oceanen - bijna precies wat ook blijkt uit de metingen.

‘Het is beangstigend om dit nu ook in het echt te zien gebeuren.’

‘Ik heb simulaties uitgevoerd die me al jaren vertellen dat deze veranderingen in de kleur van de oceaan zullen plaatsvinden’, zegt co-auteur Stephanie Dutkiewicz, onderzoeker aan het Massachusetts Institute of Technology. ‘Het is dus niet verrassend, maar wel beangstigend om het nu ook in het echt te zien gebeuren. En deze veranderingen komen overeen met door de mens veroorzaakte veranderingen in ons klimaat.’

‘We kunnen zeggen dat veranderingen in kleur veranderingen in planktongemeenschappen weerspiegelen, die van invloed zullen zijn op alles wat zich voedt met plankton. Het zal ook van invloed zijn op hoeveel koolstof die oceanen zullen opnemen, omdat verschillende soorten plankton daar verschillende capaciteiten voor hebben.’

‘We hopen dat mensen dit serieus nemen. Het zijn niet alleen modellen die voorspellen dat deze veranderingen zullen plaatsvinden. We kunnen het nu zien gebeuren en de oceaan verandert.’