Forever chemicals hopen zich op in diepste oceaankloven

Zweedse onderzoekers hebben opvallend veel PCB’s gevonden in sedimenten 8 kilometer diep in de Stille Oceaan. De forever chemicals worden al een halve eeuw niet meer gebruikt, maar blijven zich ophopen in de diepe kloven.

In de studie in Nature Communications worden sedimenten op verschillende diepten van de Atacama Trench, een onderzees ravijn van 4.200 kilometer lang voor de kusten van Peru en Chili onderzocht. De onderzoekers vonden PCB’s in alle monsters die ze analyseerden, inclusief de stalen op een maximale diepte van 8.085 meter.

Forever chemicals

PCB’s worden - net als bijvoorbeeld PFAS - ook wel forever chemicals genoemd, omdat ze bijzonder moeilijk afbreken in het milieu. Ze werden in de vorige eeuw in grote hoeveelheden gebruikt, maar halverwege de jaren 1970 al wereldwijd verboden. Toch zijn ze nog steeds overal ter wereld te vinden in het milieu.

In volgende studies willen de wetenschappers onderzoeken welke impact de stoffen hebben op het ecosysteem in de diepzeegeulen.

Diepzeegeulen - diepe kloven op de oceaanbodem - vormen een uniek systeem dat zulke stoffen opslaat, legt hoogleraar Milieuchemie Anna Sobek uit. De geul fungeert als een put voor dood organisch materiaal, en er is een actieve microbiële gemeenschap die het afbreekt.

‘De Atacama Trench ligt in een gebied met een relatief hoge planktonactiviteit in het oppervlaktewater’, zegt ze. ‘Als dat plankton sterft en naar de bodem zinkt, neemt het vervuilende stoffen mee, die er zich binden aan lipiden en organische koolstof.’

Hardnekkig

Opvallend is dat concentratie van PCB’s hoger wordt in de diepste locaties van de Atacama Trench. ‘We ontdekten er hogere concentraties PCB’s per gram organische koolstof’, zegt Sobek. ‘Dit komt door het feit dat de organische koolstof van het sediment wordt afgebroken, maar PCB’s achterblijven en zich zo kunnen ophopen.’

In volgende studies willen de wetenschappers onderzoeken welke impact de stoffen hebben op het ecosysteem in de diepzeegeulen, en of de microben in die geulen de stoffen eventueel kunnen afbreken.