April 2008

DE EUROPESE DROOM?
MO*53 onderzoekt of de Europese Unie voldoet aan haar roeping om een voorhoede te zijn in het beschermen van de planeet en tegelijk een beter leven te creëren voor de mensen die het meest nodig hebben, zoals laaggeschoolde arbeiders en asielzoekers.

Het sociale Europa: De assepoester van Lissabon
De Europese Unie laat het sociale luik in hoofdzaak aan de markt en de lidstaten over. Dat leidt tot een verdeeld bilan. Opvallend is dat de EU geen initiatieven neemt om de lidstaten te helpen hun arbeidsregels te doen naleven door werknemers uit andere lidstaten. Hoe sociaal is Europa eigenlijk?
John Vandaele zoekt MO* antwoord op acht prangende vragen: Zijn de lonen in de EU gedaald? Ziet arbeid zijn deel in de koek dalen? Blijft de sociale bescherming overeind? Welke kansen creëert het vrij verkeer van werknemers? Hoeveel werknemers uit de nieuwe lidstaten werken in knelpuntberoepen? Hoeveel werknemers werken via andere statuten in België? Kan de Belgische staat de arbeidsregels doen naleven door buitenlandse werknemers? Helpt de Europese Commissie de welvaartsstaat vooruit? John Vandaele verzamelt de feiten en besluit: als er in de EU sociale vooruitgang plaatsvindt, dan is dat vooral omdat de markt daarvoor zorgt  –in de vorm van loonstijging (vooral voor werknemers in en uit de nieuwe lidstaten)– of omdat de nationale staten hun sociale bescherming verdedigen. Niet omdat de EU aan die kar trekt.

Frontex verdedigt Europa’s buitengrenzen
Europa zet dit jaar extra in op de controle van zijn buitengrenzen. Frontex, het Europese agentschap dat erop toeziet dat de lidstaten Europa’s buitengrenzen goed bewaken, krijgt een uitgebreider takenpakket. Vluchtelingenorganisaties vrezen dat de patrouilles onder de vleugels van Frontex te weinig rekening houden met het recht van vluchtelingen om asiel aan te vragen. Een dossier door Tine Danckaers.

Daniel Cohn-Bendit: De hernieuwbare verbeelding zaan de macht
Gie Goris sprak met Daniel Cohn-Bendit, die het uitgebreid heeft over zijn passie voor Europa, al loopt hij niet echt warm voor de neoliberale koers die de Europese Commissie uitzet. Gelukkig heeft de voormalige studentenleider van zijn revolutionaire jaren de capaciteit behouden om het onmogelijke te dromen. Dat Cohn-Bendit die verbeelding ook wil omzetten in wetten en decreten, heeft hij aangetoond in zijn politieke carrière. ‘1968 is voltooid verleden tijd. We moeten Europa voorbereiden op 2028.’

En verder:

Rien ne va plus in Zimbabwe
Op 29 maart zijn het parlements- en presidentsverkiezingen in Zimbabwe. President Mugabe heeft zijn land in een diepe politieke, economische en sociale crisis gestort. Honderdduizenden Zimbabwanen hebben hun land ingeruild voor een –eveneens onzeker– bestaan in Zuid-Afrika. Fotograaf Dirk-Jan Visser stak mee de grens over.

Mexico in de ban van drugsgeweld
De Mexicaanse president Felipe Calderón wil het woekerende geweld van de drugskartels in zijn land manu militari indijken. Met Plan Mexico gaan de VS en Mexico samen de strijd tegen de drugssmokkel aanbinden. Mensenrechtenorganisaties vrezen voor een escalatie van de mensenrechtenschendingen.

Expeditie Madagaskar: ‘Vanaf nu is niets nog zeker’
De tijd dat heroïsche ontdekkingskaravanen het Afrikaanse binnenland in kaart brachten, ligt ver achter ons. Dachten wij. Tot Tineke Van der Eecken onderstaande reportage afleverde. Een greep uit het logboek van een 21ste eeuwse traverse doorheen oerwouden en bergketens in het hartje van Madagaskar, op zoek naar ertsen en mineralen.

Van Expo’58 tot de Congolese onafhankelijkheid
Een halve eeuw geleden opende Expo ‘58 de deuren. Onder de 42 miljoen bezoekers van de Heizelvlakte waren ook 300 Congolezen. Guy Poppe duikt terug in de tijd en gaat na welke invloed de wereldtentoonstelling van 1958 heeft gehad op de Congolese onafhankelijkheid twee jaar later.

Schrijfster-cineaste Xiaolu Guo: ‘Zonder verbeelding kom je nergens’
Een van de meest opvallende stemmen van de jonge generatie Chinese kunstenaars is Xiaolu Guo. Dichter, schrijfster, cineaste: Xiaolu is van alle markten thuis en ze is bovendien erg succesvol in de verschillende disciplines. ‘Als jonge auteur wil ik spreken over het China dat ik zelf gezien heb,’ zegt ze, ‘niet het China van de culturele revolutie waarover ik alleen maar gehoord heb.’

Tsjaad: Vluchten kon nog net
Tsjaad vangt meer dan een half miljoen vluchtelingen en ontheemden op. Fotograaf Tim Dirven legde de desolate werkelijkheid van het vluchtelingenbestaan vast in pakkende beelden. MO*-journalist Stefaan Anrys bezocht de regio samen met minister Karel De Gucht.

Vluchtelingen komen trauma’s opnieuw tegen in België
Vluchtelingen worden steeds vaker behandeld als migranten-met-een-andere-naam. Voor de trauma’s die sommigen opliepen in hun thuisland, is er betrekkelijk weinig aandacht. ‘Maar ooit komt de pijn van die wonden opnieuw boven.’

België leidt buitenlandse legertop op
Een tweehonderdtal buitenlandse studenten, voornamelijk afkomstig uit Centraal-Afrika­, volgt een opleiding aan de Koninklijke Militaire School in Brussel. Ze worden klaargestoomd voor topposities in de overheid of de strijdkrachten van hun vaderland. Zo een netwerk van buitenlandse generaals en beleidsmakers kan altijd nog van pas komen.

Belgische ziekenhuizen mikken op buitenlandse patiënten
‘België heeft vier dokters per duizend inwoners. Onze ziekenhuizen, gerund door hooggekwalificeerd personeel, zijn uitgerust met hoogtechnologisch materiaal. En niet onbelangrijk: ze hebben een vrije capaciteit van 50.000 opnames per jaar. Er is een structurele overcapaciteit en die zal minstens tot 2013 duren. Het zou gek zijn om daar geen economische kansen aan te linken’, zegt directeur Falk Beerten van HealthCare Belgium.

Voorwoord: De regering moet regeren
Gie Goris schrijft: ‘Als de ngo’s de komende jaren hun autonomie tegenover de overheid willen behouden, zullen ze meer moeten doen dan protesteren in de Karmelietenstraat. Ze zullen een manier moeten vinden om hun onafhankelijkheid ook financieel te versterken, want vandaag heeft minister Michel een onoverwinnelijk wapen: 303 miljoen euro in 2008 voor de financiering van de projecten en programma’s van de ngo’s. Dat is flink wat minder dan beloofd, maar meer dan vorig jaar. En vooral: het is geld dat de ngo’s nodig hebben om te blijven draaien.’

Uribe’s gevaarlijke PR-stunt
Een opinie door Alma De Walsche: ‘Indien Uribe erin slaagt een einde te maken aan de Farc, is dat ongetwijfeld een goeie zaak. Maar de corruptie en al het geweld dat intussen ver weg van de camera’s in Colombia plaatsvindt, doen ernstige vragen rijzen over de legitimiteit van Uribe’s regime.’

Korte analyses:

VN waarschuwen voor internetgebruik terroristen
Het internet speelt een extreem verontrustende rol in de rekrutering, propaganda, planning en training van terroristen. Dat zegt Mike Smith, directeur van het Counter Terrorism Committee Executive Directorate van de Verenigde Naties.

Verkiezingen in Nepal: derde keer, goede keer
Twee jaar na de rododendronrevolutie van april 2006, waarbij de koning de macht teruggaf aan het parlement, zullen de Nepalezen op 10 april voor een grondwettelijke vergadering stemmen.

Thailand: de filosofie van koning Bhumibol
Het heeft niet veel zin om te fulmineren tegen de globalisering. Belangrijker is te zorgen voor een voldoende dosis zelfredzaamheid. Zo zou je in een notendop de filosofie van de Thaise koning Bhumibol Aduljadei kunnen samenvatten.

‘De Navo blijft in Kosovo’
Van 2 tot 4 april vindt in Boekarest de 22ste Navo-top plaats. De voornaamste gespreksonderwerpen zijn de lopende Navo-operaties in Afghanistan en Kosovo. Verder staat ook de verdere uitbreiding van de Navo op de agenda, alsook de militaire middelen van de bondgenoten. MO* legde de onderhandelingsagenda voor aan Belgisch Navo-ambassadeur Frans Van Daele.

Een denktank voor de minst ontwikkelde landen
Ooit was de VN-Conferentie over Handel en Ontwikkeling (Unctad) hét forum waar de ontwikkelingslanden hun waarheid kwijt wilden en konden. Dat leverde spannende teksten en ziedende speeches op. Maar die rol zal de aanstaande Unctad-top in Accra niet spelen.

Het Zuiden wil CO2-compensatie
Steeds meer landen in het Zuiden vrezen dat hun kwetsbare economieën klappen zullen krijgen als gevolg van de klimaatmaatregelen die op de agenda staan. En dat terwijl ze sowieso al het eerste slachtoffer zijn van de globale opwarming.

Profiling
Het belangrijkste wapen in de strijd tegen terrorisme is de vraag. Dat zegt beveiligingsexpert Amotz Brandes van het Israëlische consultancybedrijf Chameleon Associates. ‘Je hebt maar drie vragen nodig om een leugenachtig verhaal te doorprikken.

Huelva
Voor het huidige plukseizoen werden twaalfduizend arbeidsters uit vier selectiegebieden gerekruteerd –Fes, Mohammedia, Agadir en Dakhla–om sinaasappels en aardbeien te gaan plukken in de velden van de Spaanse provincie Huelva.

Homoseksualiteit in Marokko
Meer dan 800 Marokkaanse intellectuelen hebben een publieke oproep voor individuele vrijheden ondertekend, nadat een YouTube-filmpje over een mogelijk homohuwelijk de gemoederen had verhit.

Mannen met baarden
De islam heeft geen monopolie op gebaarde fundamentalisten, dat bewijzen de neo-orthodoxen in Griekenland.

Erfgoeddag gaat intercultureel
‘Erfgoed heeft essentieel met diversiteit te maken’, zegt Joris Capenberghs, conservator van het Hospitaalmuseum in Brugge en docent aan de universiteiten van Antwerpen, Leuven en Rijsel. ‘Als er één dam opgeworpen wordt tegen de platte vorm van culturele monopolisering en globalisering, dan is het wel door erfgoed.’

Een jaarabonnement op MO*magazine kost slechts 20 euro en kan je hier bestellen.