Zuidelijke ngo's eisen inspraak in handelsakkoorden met EU

De uitkomst van de besprekingen over de Economische Partnerschapsovereenkomsten (EPA’s) is cruciaal voor de langetermijnontwikkeling, economische groei en armoedevermindering in Afrika, het Caribische gebied en de Stille Oceaan, stelden de deelnemers aan het ACP Civil Society Forum dat in Brussel werd gehouden. Het forum riep de ACP-landen en de EU op tot transparantie bij de besprekingen en aandacht voor de specifieke eisen van niet-overheidsorganisaties, zoals boerenvakbonden in de ACP-landen.

Het maatschappelijk middenveld is niet voldoende betrokken bij de implementatie van de overeenkomst van Cotonou, vindt Renswick Rose, coördinator van Boerenassociatie op de Windward Eilanden (St. Vincent en de Grenadines, Martinique, Dominica, Grenada en St. Lucia). In die overeenkomst, die in 2000 werd ondertekend in het West-Afrikaanse Benin, zijn de basisprincipes en het tijdschema voor de onderhandelingen over EPA’s vastgelegd. De EPA’s zouden op 1 januari 2008 van kracht moeten worden. Het akkoord omspant een periode van twintig jaar, van 2000 tot 2020.

Volgens afgevaardigden van ngo’s staan regeringen van de ACP-landen onder “zware economische en politieke druk” van de Europese Commissie om hun markten te openen voor Europese goederen. “Aangezien deze landen grotendeels afhankelijk zijn van hulp, hebben hun regeringen weinig keuze als de EU eist dat ze hun markten openen voor Europese goederen en diensten”, zeggen Carribbean NGO Policy and Development Centre (Barbados), CONGAC (Kameroen), Econews Africa (Kenia) en Pacific Resource Centre (Fiji) in een gezamenlijke verklaring.

“De grote nadruk op liberalisering in de EPA-onderhandelingen bewijst dat de onderhandelingen eerder draaien om het vergroten van de Europese toegang tot markten in de ACP-landen dan om de ontwikkeling van die landen”, aldus de organisaties. EPA’s zijn bedoeld om de handelsbelemmeringen tussen de ACP-landen en Europa weg te nemen, in overeenstemming met de richtlijnen van de Wereldhandelsorganisatie (WHO). De overeenkomsten zouden uitgaan van “regionale integratie van de ACP-landen” en moeten bijdragen aan “duurzame ontwikkeling en armoedebestrijding.” Maar volgens de deelnemers aan het forum zijn de EPA’s in essentie gewone vrijhandelsakkoorden zijn. De EU wil dat de EPA’s gebaseerd zijn op een strikte interpretatie van WHO-regels die gericht zijn op het elimineren van alle handelsbelemmeringen op meer dan 90 procent van de handel tussen de EU en de ACP-landen.

Daarnaast wil de EU onderhandelen over investeringen, concurrentie, handelsfaciliteiten, overheidsbemiddeling, bescherming van gegevens en diensten. Deze onderhandelingen werden verworpen door de ACP-landen in de WHO vanwege de negatieve impact op ontwikkeling. De EU zou volgens tegenstanders onder de vlag van ‘ontwikkelingspartnerschappen’ de vrijhandelsagenda van de WHO willen doordrukken.

“Regionale integratie staat centraal in de ontwikkelingsstrategie in de ACP-landen”, aldus de ngo’s. “Het forum is bezorgd dat de EPA’s het fragiele integratieproces in gevaar brengen en dat producenten uit de ACP-landen worden blootgesteld aan oneerlijke Europese concurrentie op hun binnenlandse en regionale markten.”

De gevolgen daarvan zijn hogere werkloosheid, verlies aan inkomen, voedselonzekerheid en sociale ongelijkheid, waarschuwen de ngo’s in hun verklaring. De ACP-regeringen zouden aanzienlijke inkomsten mislopen bij afschaffing van de importheffingen en bovendien lijden onder kapitaalvlucht als gevolg van liberalisering. (JS/PD)