Zuidelijk Afrika staat voor nieuw debat over transgene voedselhulp

De Amerikaanse president George W. Bush begint op 7 juli aan een zesdaagse Afrika-reis die hem naar Zuid-Afrika, Nigeria, Senegal, Uganda en Botswana zal brengen. Transgeen voedsel staat zeker op zijn agenda; vorige week verweet de Amerikaanse president de Europese Unie de verspreiding van de nieuwe technieken te hinderen en daardoor de strijd tegen de honger in de wereld te bemoeilijken.

In Zuidelijk Afrika dreigde vorig jaar in een zestal landen een hongersnood die 14 miljoen mensen had kunnen treffen. Volgens het Wereldvoedselprogramma dekt de nieuwe oogst die de regio inmiddels heeft binnengehaald ongeveer tweederde van de voedselbehoefte in de regio. Om rond te komen moeten Lesotho, Malawi, Mozambique, Swaziland, Zambia en Zimbabwe de komende maanden nog zeker 2,65 miljoen ton voedsel importeren. Zimbabwe op op z’n eentje goed voor bijan de helft van dat deficit, maar ook in Mozambique bedreigen voedseltekorten nog altijd bijna één miljoen mensen. De situatie is verbeterd in Zambia en Malawi, maar Swaziland en Lesotho kampen ook nog altijd met tekorten.

Een vervelende situatie voor de landen die hun grenzen willen dichthouden voor transgeen voedsel, want een groot deel van de noodhulp komt uit de VS en daar heeft men geen begrip voor de weigering. Zambia is het enige land dat het been tot hiertoe volledig heeft stijf gehouden. De Zambiaanse regering zegt zich zorgen te maken over de gevolgen die het transgene voedsel op lange termijn kan hebben voor de volksgezondheid. Zimbabwe is na aanvankelijk protest bijgedraaid, en ook Malawi laat intussen voedselhulp binnen, maar laat al de transgene maïs wel malen. Die dure ingreep garandeert dat het graan niet per ongeluk tussen zaaizaad terecht komen. De Afrikaanse landen die voedsel naar de EU exporteren, willen niet dat er twijfels rijzen over de zuiverheid van die producten. Europa houdt voorlopig vast aan een volledig invoerverbod van transgene levensmiddelen.

De Zuid-Afrikaanse president Thabo Mbeki riep vorige week op tot een constructief debat over transgene gewassen. Volgens hem is er een toenemende nood aan wetenschappelijk onderzoek en discussies in de samenleving over de voordelen en de risico’s van genetische gewijzigde voedingsmiddelen. Welke kant het opgaat in Zuid-Afrika is duidelijk: de overheid heeft het licht op groen gezet voor de commerciële teelt van twee transgene katoensoorten en een maïsvariëteit die in het laboratorium beter bestand is gemaakt tegen insectenvraat. Mbeki vindt ook dat Zuid-Afrika moet blijven investeren in onderzoek en controle en ervoor moet zorgen dat alle betrokken maatschappelijke groepen deelnemen aan een geïnformeerd debat over de nieuwe technieken. In Zuid-Afrika gaan ook veel kritische stemmen op. Tegenstanders waarschuwen dat de ecologische en gezondheidsrisico’s op lange termijn nog onbekend zijn. De invoering van transgene gewassen zou ook ten koste gaan van kleine boeren en alleen de agrobusiness in de kaart spelen.



xml=2

REF.: AF DV EN