Ziekten varen wel bij klimaatverandering

Deze week vindt in Mérida, een stad op het Mexicaanse schiereiland Yucatan, het Internationale Ecohealth Forum plaats. Het Canadese Internationale Onderzoekscentrum voor Ontwikkeling (IDRC) heeft de conferentie georganiseerd in samenwerking met onder andere de Pan-Amerikaanse Gezondheidsorganisatie (PAHO). Meer dan 600 deelnemers uit 82 landen bespreken nieuwe kennis op het gebied van milieu en gezondheid.
Een van de deelnemers, Marilyn Aparicio, is werkzaam voor het Boliviaanse Klimaatveranderingsprogramma. “Nieuwe kennis helpt ons om rijke landen van het belang van ons werk te overtuigen en om financiering en ondersteuning van hen te krijgen”, zegt Aparicio. 

Gevolgen voor de gezondheid

Elk jaar sterven rond de drie miljoen kinderen en twee miljoen volwassenen aan de gevolgen van milieuschade. “Er komt steeds meer wetenschappelijk bewijs voor het effect van milieuproblemen op de gezondheid,” zegt Carvan Corvalán, een onderzoeker uit Chili. “Om er voor te zorgen dat dergelijk bewijs een grotere rol gaat spelen in overheidsbeleid, moet er op lokaal en internationaal niveau meer en beter samengewerkt worden.”
Geschat wordt dat een kwart van de ziekten wereldwijd wordt veroorzaakt door milieuverontreiniging. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) meldt dat elk jaar anderhalf miljoen kinderen sterven aan de gevolgen van diarree, veroorzaakt door het drinken van vervuild drinkwater of slechte sanitaire voorzieningen. Ook infecties aan de luchtwegen, voornamelijk veroorzaakt door kookvuurtjes, eisen elk jaar bijna een miljoen slachtoffers.

Muggen

Het Milieuprogramma van de Verenigde Naties (UNEP) waarschuwt in een rapport dat ontbossing, infrastructuurprojecten, groeiende steden, mijnbouw en kustwatervervuiling zorgen voor omstandigheden waarin oude en nieuwe ziekteverwekkers welig tieren.
Vooral de mug zorgt voor problemen. Muggen kunnen meer dan 100 virussen overdragen op mensen, waaronder bijvoorbeeld gele koorts, malaria en knokkelkoorts. Recent onderzoek laat zien dat er een verband is tussen de stijging van de temperatuur en de toename van het aantal malariagevallen. “De gegevens laten een duidelijk verband zien,” zegt Mercedes Pascal, verbonden aan de universiteit van Michigan, “al spelen allerlei andere factoren ook een rol.”
Deze andere factoren komen ook aan bod in Mexico. Zo blijkt uit het rapport van de UNEP dat verlaten diamantmijnen erg in trek zijn bij de muggen. De mijnen worden gebruikt om te broeden en gelden als de epicentra van malaria. En ook ontbossing leidt tot een dramatische stijging in het aantal malariadragende muggen, heeft een studie van de Johns Hopkins Universiteit van Maryland uitgewezen.

Verantwoordelijkheid

Uit cijfers van de WHO blijkt dat de effecten van milieu op de gezondheid in ontwikkelingslanden het grootst zijn.
“Rijke landen met hun ongebreidelde consumentisme zijn grotendeels verantwoordelijk voor de klimaatverandering,” zegt Aparicio. “Daarom moeten zij ook de verantwoordelijkheid nemen en het Zuiden helpen in de strijd voor een gezondere wereld.” Aparicio hoopt dat de Verenigde Staten met Barack Obama in het Witte Huis een andere koers zullen gaan varen en in actie zullen komen.
Corvalán denkt dan weer dat de gevolgen van de huidige financiële crisis een negatief effect zouden kunnen hebben op de beschikbaarheid van fondsen voor onderzoek en projecten. “Als dat gebeurt, zullen we creatief moeten zijn.”