Wereldvakbond in de maak

Het Wereldverbond van de Arbeid (WVA), met 26 miljoen leden de op één na grootste mondiale vakbondskoepel, heeft beslist onderhandelingen aan te vatten met het Internationaal Verbond van Vrije Vakverenigingen (IVVV), met 151 miljoen leden veruit de grootste vakbondskoepel. Tot nu toe was zo’n syndicale eenheidsstructuur onbespreekbaar omdat het WVA vreesde voor een opslokoperatie bij een fusie met het veel grotere IVVV. “Met het aantreden van Guy Ryder als nieuwe secretaris-generaal bij het IVVV is die vrees sterk afgenomen,” stelt Luc Cortebeeck, ACV-voorzitter en tevens ondervoorzitter van het WVA. “Ryder heeft opgeroepen tot de oprichting van een nieuwe wereldvakbond. Dat is iets anders dan een fusie, want er zijn ook nog vakbonden die noch lid zijn van het WVA, noch van het IVVV zoals de Franse en de Portugese CGT. Het IVVV erkent nu duidelijker het belang van vakbondspluralisme. Ze verwachten niet meer dat er in elk land slechts één vakbond bestaat.”

Een ander motief voor het WVA was dat het IVVV door zijn veel sterkere vertegenwoordiging in de rijke landen beter gewapend is om te onderhandelen met de top van multinationale ondernemingen over het groeiend aantal sociale kwesties met een internationaal karakter. Die sterkere positie leidde er bijvoorbeeld toe dat het WVA uitgesloten wordt van het Global Compact. Dat internationale netwerk van bedrijven, VN-instellingen en ngo’s wil de globalisering voor iedereen voordelig maken door trouw te beloven aan negen principes inzake mensenrechten en sociale normen. “Internationale vakbondsacties in een sector en in één multinationaal bedrijf worden steeds belangrijker en het is dus zaak om ze door samenwerking zo sterk mogelijk te maken,” erkent Cortebeeck.

Meer algemeen heeft de bereidheid om nu echt tot een eenheidsstructuur te komen, te maken met de relatieve machteloosheid die vakbonden dikwijls ondervinden in een geglobaliseerde economie waar ondernemingen arbeiders van verschillende landen makkelijk tegen elkaar kunnen uitspelen door te dreigen met delocalisatie van economische activiteiten van het ene land naar het andere.

Het IVVV moet op zijn conferentie in december nog de formele beslissing nemen tot het starten van de onderhandelingen. “In onze raad van directeurs is de stemming alvast erg positief tegenover het idee,” verzekert Tim Noonan, directeur campagnes van het IVVV. “Formeel komt de beslissing uiteraard toe aan onze conferentie in Japan maar de kans op een positieve beslissing is groot.”

Beide vakbewegingen groeiden de laatste jaren naar elkaar toe via concrete samenwerking, benadrukt Noonan. “We gaan tegenwoordig samen praten met de internationale financiële instellingen en voerden samen campagne tegen kinderarbeid. Eigenlijk realiseren we ons dat er veel meer is dat ons bindt, dan wat ons scheidt. Het IVVV heeft altijd al het vakbondspluralisme erkend maar heeft dit de voorbije jaren wellicht duidelijk benadrukt dan vroeger. Tenslotte is er de enorme druk waaraan werkers bloot staan door de globalisering.”

Het IVVV heeft ongeveer de helft van zijn leden in ontwikkelingslanden. Bij het WVA ligt dat percentage een stuk hoger waarbij vooral West-Afrika en Latijns-Amerika sterk vertegenwoordigd zijn. Voor België zijn ABVV en ACLVB lid van het IVVV. Het ACV van zijn kant heeft altijd een zeer belangrijke inspirerende en financiële rol gespeeld in het WVA. Dat was een van de verklaringen van het sterke internationale engagement van het ACV. “Een nieuwe wereldvakbond zal echter ons internationaal engagement nog versterken,” verzekert Cortebeeck. (MM)