VS geven miljoenen aan Koptische christenen in Egypte

Het meeste geld stroomde via het Amerikaanse Bureau voor Internationale Ontwikkeling (USAID), dat onderdeel is van het ministerie van Buitenlandse Zaken. Van het meerjarenprogramma om Koptische christenen te ondersteunen konden sinds vorige zomer al meer dan veertig Koptische ngo’s gebruik maken.
Uit een document dat werd geschreven door James R. Kunder, namens USAID mede-verantwoordelijk voor Azië en het Nabije Oosten, blijkt dat de VS de Kopten humanitaire en politieke hulp verlenen. “De projecten van USAID op het gebied van gezondheidszorg, onderwijs, infrastructuur en ontwikkeling van het maatschappelijk middenveld opereren in elk district met een aanzienlijke Koptische bevolking, vooral in Opper-Egypte en steden zoals Caïro en Alexandrië”, schrijft Kunder in het document.
Via de waterprogramma’s van USAID zouden diverse soorten waterzuiveringsinstallaties zijn aangelegd in achttien dorpen die vooral bevolkt worden door Kopten. De afgelopen vijf jaar ging via het waterprogramma meer dan 200 miljoen dollar naar dorpen waar Kopten wonen, zegt Kunder in het stuk. De Egyptische overheid zou geen direct inzicht hebben in besteding van het geld dat rechtstreeks naar Koptische ngo’s gaat. “Met meer dan 2,2 miljoen dollar aan donaties aan veertig Koptische ngo’s in de afgelopen zes jaar, heeft USAID eraan bijgedragen de Koptisch gemeenschap en maatschappelijke organisaties te versterken”, zegt Kunder.
Het geld zou volgens hem ook besteed zijn aan diverse projecten die gericht waren op het bevorderen van “religieuze tolerantie en interreligieus begrip tussen de islamitische en Koptische gemeenschap.” Daarnaast werd geld besteed aan het ondersteunen van Koptische leiders en het versterken van sociale en politieke invloed vanuit de gemeenschap.
Caïro ontvangt jaarlijks twee miljard dollar van de Verenigde Staten, sinds het land in 1979 een vredesakkoord ondertekende met Israël. Egypte ontvangt na Israël de meeste bilaterale hulp uit de VS.
Gedurende de afgelopen veertig jaar hielden de Amerikaanse hulpprogramma’s zich vaak afzijdig van gevoelige sektarische kwesties in het land. In de laatste jaren veranderde die houding. Vorige maand verscheen een rapport van het Congres waarin het Comité inzake Bestedingen van het Huis van Afgevaardigden expliciet vraagt om steun aan politiek actieve christelijke ngo’s.
“Er bestaat bezorgdheid omdat uit veel berichten uit Egypte blijkt dat Kopten steeds meer onder druk komen te staan. Ze hebben vaker met aanvallen te maken. De vervolging van Kopten in Egypte neemt toe”, zegt Paul Marshall, expert op het gebied van islam en religie aan het Centre for Religious Freedom van het Hudson Institute, een rechtse denktank in Washington. “Ik denk dat het Congres daarom USAID adviseert ervoor te zorgen dat een deel van de hulp in ieder geval gebruikt wordt om de noden van de Kopten te leningen.”
De kwestie blijft echter controversieel, gezien de Egyptische gevoeligheden als het gaat om Amerikaanse betrokkenheid bij binnenlandse zaken. “Er is op zichzelf niets mis mee om de Koptische gemeenschappen te helpen, als zij anders gediscrimineerd worden of geen eerlijk deel krijgen via Egyptische kanalen”, zegt Sarah Lee Whitson, directeur Midden-Oosten van Human Rights Watch. “Maar als de enige reden om deze mensen te helpen ligt in het feit dat ze christen zijn, dan vind ik dat een probleem. Het is niet goed als Amerikaans hulpgeld gezien wordt als ‘missionair geld’, bedoeld om de ene religieuze gemeenschap te bevoordelen boven de andere, vooral in een land waar de meerderheid islamitisch is. Dat zou niet goed vallen bij de Egyptische bevolking.”