Vrouwen en indianen aan het roer in Bolivia

Bolivia is het armste land van Zuid-Amerika; zeven op tien inwoners leven onder de armoedegrens. Meer dan vijf miljoen van de negen miljoen Bolivianen zijn indianen, die nog veel armer zijn dan de rest van de bevolking. Maar hun politieke marginalisatie is na de verkiezingsoverwinning van Morales op 18 december in één klap voorbij.

De nummer één in de nieuwe Boliviaanse regering wordt Juan Ramón Quintana, een voormalige majoor in het Boliviaanse leger en professor sociologie. Hij is één van de toonaangevende denkers van de inheemse beweging in Bolivia.

Minister van Buitenlandse zaken David Choquehuanca, ook een socioloog en een sociaal activist, sprak tijdens zijn eerste persconferentie Aymara en niet alleen Spaans. Volgens hem krijgt de inheemse bevolking nu de kans terug te keren naar haar wortels en kan ze de koers bepalen van de diepgaande veranderingen waarvoor het land staat.

Omdat de partij van Morales, de Beweging naar het Socialisme (MAS), de meerderheid in het parlement heeft, moest Morales niet met coalitiepartners rekening houden bij de verdeling van de ministerportefeuilles. Ook de vrouwen profiteren daarvan.

De voormalige senator Alicia Múñoz legde maandag de eed af als eerste vrouwelijke minister van Binnenlandse Zaken in Bolivia. Ze is nu onder meer verantwoordelijk voor de politie, de inlichtingendiensten, de migratieproblematiek en de strijd tegen de drugs. Bolivia is een belangrijke cocaproducent en Morales heeft aangekondigd dat hij de teelt van dat gewas, dat de grondstof voor cocaïne levert, verder wil legaliseren.

Universiteitsprofessor en mensenrechtenactiviste Nila Heredia wordt minister van Gezondheid; de antropologe en vrouwenrechtenactiviste Casimira Rodríguez minister van Justitie. Ook aan het hoofd van het ministerie van Economische Ontwikkeling komt een vrouw: Celinda Rosa.

De zakenman Salvador Riera vertegenwoordigt als minister van Openbare Werken de Boliviaanse ondernemers en de relatief rijke provincie Santa Cruz in de regering. Maar ministers met een duidelijke linkse signatuur overwegen in de bewindsploeg. De progressieve econoom en sociale onderzoeker Carlos Villegas moet het ministerie van Planning weer in ere herstellen. De vorige regeringen verminderden de greep van de overheid op het economisch leven, maar Morales heeft zich onder meer uitgesproken voor een hernationalisering van de energiesector. Bolivia is een grote aardgasproducent. Villegas zal moeten samenwerken met de linkse journalist Andrés Soliz Rada, die minister van Aardgas en Petroleum wordt.

De voormalige vakbondsleider Walter Villaroel krijgt het ministerie van Mijnbouw, de activist Abel Mamani het nieuwe ministerie van Water. Mamani speelde in 2004 een belangrijke rol bij betogingen tegen de privatisering van de drinkwaterdistributie.

Nog voor zijn ambtsaanvaarding had president Morales al aangekondigd dat de ministeries voor inheemse en vrouwenaangelegenheden verdwijnen. Volgens hem komt een apart beleid voor die meerderheidsgroepen neer op discriminatie. (PD/ADR)