Vrouwen eisen afgesproken deel van de macht

We maken de zaak aanhangig bij de VN en de hele internationale gemeenschap - zij moeten onderzoeken waarom zondag niet meteen alle 33 vrouwen werden ingezworen, maakt Asha Abdi zich boos. Abdi nam deel aan de lang aanslepende onderhandelingen waar alle Somalische clans en facties een nieuwe centrale staatsstructuur op poten hebben gezet. Bij de samenstelling van het parlement is angstvallig voor een evenwicht gezorgd tussen de grote clans in het land. Ook minderheden en bijzondere sociale groepen komen aan hun trekken. Eén van de afspraken is dat minstens 12 procent van de 275 zetels in het nieuwe nationale parlement door vrouwen zou worden bezet.

Er moet een einde komen aan de discriminatie, vindt Abi. Elke man die de zetel van een vrouw blijkt te hebben inpikt, moet vertrekken. Abdi is er ook niet over te spreken dat er maar 41 vrouwen zaten tussen de 366 gedelegeerden die de voorbije twee jaar eindeloos hebben gepalaverd over de nieuwe staatsorde die van Somalië weer een normaal land moet maken. De meeste delegatieleden waren sterke mannen uit de clans en gewapende facties die de verschillende regio’s in het uiteengevallen land controleren, en traditionele en religieuze leiders. Maar ook de niet-gouvernementele beweging was bij de besprekingen vertegenwoordigd.

De onvrede van de vrouwen met het resultaat van de onderhandelingen bleek ook net voor de eedaflegging van de nieuwe parlementsleden, die zondag in het VN-hoofdkwartier in Nairobi plaatsvond - op neutraal terrein, net als het grootste deel van de onderhandelingen. Net voor de ceremonie hielden de vrouwelijke delegatieleden een kleine betoging om te protesteren tegen wat zij pogingen van hun mannelijke collega’s noemen om hen in de hoek te drummen. De vrouwen riepen, zongen en droegen bordjes met slogans als vrouwen maken meer dan de helft van de bevolking uit. Ze verdienen een betere vertegenwoordiging.

Bij de verdeling van de zetels is eerder aan etnische en regionale evenwichten gedacht. De vier grote clans in het land, de Hawiyes, de Dirs, de Darods en de Digil-Mirifles, hebben elk 61 zetels gekregen in het overgangsparlement. 14 kleinere clans verdelen onder elkaar 31 zetels.

Het protest van de vrouwen is wel enigszins voorbarig. Maar 203 parlementsleden legden zondag de eed af. Subclans van de Dardods zijn het nog niet eens over de benoeming van de 61 leden waarop die groep recht op heeft. De Inter-gouvernementele Ontwikkelingsautoriteit (IGAD), een regionaal samenwerkingsorgaan dat bemiddelde bij de onderhandelingen, maakt zich sterk dat alle parlementsleden binnen twee weken zullen ingezworen zijn.

De nieuwe parlementsleden, die vijf jaar zullen aanblijven, zullen later een president kiezen. Daarna zullen een premier en de rest van de nieuwe regering benoemd worden. Een daarmee zal Somalië dan eindelijk weer een centraal bestuur hebben, 13 jaar nadat de val van dictator Mohammed Siad Barre een periode van absolute politieke anarchie inluidde. De burgeroorlog waarbij de clans elkaar steeds weer variërende territoria betwistten, heeft zeker aan 300.000 mensen het leven gekost. In oktober 2002 kwam er een staakt-het-vuren, en begin dit jaar werd er overeenstemming gevonden over de nabije politieke toekomst van het land. (PD/MM)