Vrijwilligers betalen grof geld voor paleontologiekamp in Triassic Park

Het park wordt omwille van zijn grillige rotsformaties ook wel vallei van de maan genoemd. Waar nu slechts vossen, condors en guanaco’s ­ een soort lama’s ­ leven, woonden 230 miljoen jaar geleden de verre voorvaderen van zowel de dinosaurussen, de zoogdieren als de huidige krokodillen. De sterk geërodeerde steenwoestijn was in het Triastijdperk een dichtbegroeide vruchtbare vlakte.

Nergens anders in de wereld vind je die drie groepen in die mate samen als in Ischigualasto, zegt Oscar Alcober van Nationale Universiteit van San Juan. Het park staat sinds 2000 op de lijst van UNESCO-werelderfgoed. In 1990 zaten Alcober en zijn collega’s Ricardo Martínez en Guillermo zonder geld om hun onderzoek voort te zetten. Door de genadeloze erosie dreigden waardevolle fossielen definitief verloren te gaan.

In 1994 kwam het eerder toevallig tot een samenwerking met het Amerikaanse Earthwatch Institute. De organisatie deed een oproep aan vrijwilligers die hun tijd en geld ter beschikking willen stellen van de Argentijnse onderzoekers. Het project kreeg de sexy naam Triassic Park en is intussen aan zijn negende editie toe. De werkzaamheden beginnen op 31 augustus.

Alcober en zijn medewerkers geven de deelnemers in San Juan een snelcursus paleontologie. De vrijwilligers leren fossielen op te sporen, hun vindplaats te markeren en ze zonder beschadigingen uit de bodem te halen. Voor het transport worden de fossielen in zilverpapier gewikkeld en bedekt met gips. De deelnemers moeten gewoon worden aan hete dagen, koude nachten en de ongemakken van een bestaan zonder elektriciteit of stromend water. Enkel een glas excellente Argentijnse wijn kan ‘s avonds enig soelaas bieden.

Het late Trias is bijzonder interessant omdat het mogelijk een antwoord biedt op de vraag hoe de dinosauriërs de voorvaderen van de zoogdieren 150 jaar lang in de verdrukking hebben kunnen brengen. Tijdens de Earthwatch-expedities werden meer dan 300 fossielen geborgen, waaronder heel wat nieuwe en waardevolle stukken. Voorbeelden zijn de 1,2 meter grote Eoraptor lunensos, een van de eerste dinosaurussoorten, de vier meter grote vleeseter Herrerasaurus ischigualastensis en de jonge exemplaren van de rincosauriër (Scaphonix sanjuanensis).

Het is een erg emotionele en betekenisvolle ervaring om deze beenderen uit te graven en zo de registers van fossielen te vervolledigen, zegt Marjorie Siegel, een gepensioneerde journaliste uit de VS-staat Virginia die in 2001 aan de expeditie deelnam. De Argentijn Rodolfo Lomascolo, eigenaar van een informaticabedrijf van Madrid, nam samen met zijn echtgenote deel in 2001 en 2002. Hij apprecieert vooral de band met het verleden die bij elke vondst naar boven komt.

Zonder vrijwilligers kan project niet overleven, zo benadrukt Alcober. Toen vorig jaar de universitaire middelen drastisch werden beperkt omwille van de economische crisis, hebben we een beroep gedaan op ex-vrijwilligers. Zij hebben het geld verzameld om de werken de laten doorgaan.