Vredesproces op losse schroeven - analyse

De door Noorwegen bemiddelde wapenstilstand tussen de regering en de Liberation Tigers of Tamil Eelam, zoals de Tamiltijgers officieel heten, heeft het leven in Sri Lanka gemakkelijker gemaakt, vooral in gebieden waar de Tijgers aan de macht zijn. De regering heeft een einde gemaakt aan een goederenembargo, wat verkeer en handel vergemakkelijkt. Donoren en ngo’s hebben gezorgd voor meer werk. Twee weken geleden kondigde de Wereldbank een lening van 52 miljoen euro aan om de landbouw in het Noordoosten te ontwikkelen.

Maar de nieuwe regering onder leiding van de United People’s Freedom Alliance (UPFA) kampt al sinds ze in april van dit jaar aan de macht kwam met een gebrek aan een samenhangend beleid en aan een meerderheid in het parlement. Deze tekortkomingen hebben ervoor gezorgd dat in april 2003 gestaakte gesprekken nog altijd niet zijn hervat. De gesprekken die de Noorse gezant vorige week met de president en de leiders van de Tamiltijgers afzonderlijk, brachten daar geen verandering in.

Integendeel, de Tijgers eisen naast een interimregering nu ook dat de regering de vermeende steun stopzet aan Vinayagamorthi Muralitharan, een voormalig Tijger die in april overliep naar de regeringszijde. De Tijgers verdenken de overheid ervan hem te verschuilen. ”Als de Sri Lankaanse president en overheid het serieus menen met de wapenstilstand en de vredesbesprekingen, moeten ze ermee ophouden Karuna te verschuilen. Ze moeten niet langer achter de moord en andere misdaden staan waaraan sommigen van zijn volgelingen zich te buiten gaan in Batticaloa”, zei Tamilselvan tegen de Noorse bemiddelaar. De LTTE-man waarschuwt dat toekomstige gesprekken afhangen van de regering in hoofdstad Colombo. ”Als het zo doorgaat, zijn alle voordelen die de wapenstilstand heeft gebracht, voor niets geweest”, zegt M. K. Eelaventhan, parlementslid voor de Tamil Nationale Alliantie. Hij waarschuwt dat het geduld van de Tijgers op raakt.

Twee weken geleden zei minister Mangala Samaraweera dat delen van het leger Karuna hadden bijgestaan zonder dat de overheid daar weet van had.

Voor de Noorse tussenkomst klaagden de Tijgers al over het onduidelijke beleid van de nieuwe regering. ”Het gebrek aan samenhangend leiderschap is het belangrijkste. Kumaratunga moet haar woorden waarmaken”, aldus Tamilselvan.

De ‘Tamil Guardian’, die gemaakt wordt in Londen en het gedachtengoed van de Tijgers ondersteunt, waarschuwde vorige week dat de wapenstilstand uit elkaar valt. ”We kunnen ons geen tijd herinneren waarin de vooruitzichten voor vrede kleiner waren”, schrijft de krant in een commentaar. Veel waarnemers in Colombo delen deze angst.

De bezorgdheid wordt verder opgevoerd door het feit dat beide kanten gewapend zijn en nog altijd mensen aannemen, ondanks de wapenstilstand. Het nationale leger roept sollicitanten op voor commanco-eenheden en de Tijgers hebben de afgelopen twee weken sollicitatiegesprekken gevoerd voor nieuwe politiemensen. We bereiden ons voor op vrede, maar blijven klaar voor oorlog”, zei Tamilini, de hoogste vrouwelijke gezagvoerder van de Tijgers. (KS/ADR)