Voor alle weersomstandigheden een gepast tenue

Voor alle weersomstandigheden een gepast tenue

Stuur migranten pas het land uit als ze daar klaar voor zijn

Elke zomer opnieuw sta ik daar: voor een open reistas en een kast vol kleren. Wat neem ik mee? Hoeveel mag mijn bagage wegen? Gelukkig begin ik altijd goed op tijd met het organiseren van de trip. Ik breng paperassen in orde en zorg ervoor dat ik vervoer en verblijf heb. Je kent het wel: veel gedoe, niet eenvoudig.

Een maand of twee zijn we er toch zeker mee bezig, met het plannen van een reis. En wat als je nu moet inpakken voor de enkele rit naar het land waar je even geleden van bent weggevlucht? Hoeveel tijd heb je dan nodig?

Dertig dagen

Migranten die vrijwillig terugkeren naar hun land, krijgen dertig dagen om België te verlaten. Dat staat in de federale beleidslijn van staatssecretaris voor Asiel en Migratie, Maggie De Block. Vanaf het moment dat migranten het bevel krijgen het grondgebied te verlaten, moeten ze op een maand tijd alle papieren in orde brengen, een plek regelen om te verblijven, zichzelf klaarstomen voor een heel nieuw leven.

Ik, die voor een citytrip al dagen nodig heeft om te beslissen welke kleren meegaan, kan mij niet voorstellen hoe het mogelijk is om op de korte termijn je toekomst uit te stippelen. Als die er al is. In veel gevallen is terugkeer ook niet mogelijk.

Want zelfs als we al het geregel en gedoe in rekening brengen, vergeten we nog iets belangrijk. Wie op een helse manier uit zijn land wegvlucht, heeft daar een reden toe. Als we zo iemand terugsturen, zal zijn toekomst dan een aangename toekomst zijn? Als hij of zij op een maand tijd klaar moet zijn om te vertrekken, niet. Op die korte termijn is het onmogelijk om een oplossing te vinden voor een probleem van groot kaliber. Of het nu gaat om een klimaatprobleem, rassenhaat of gevaar wegens criminaliteit -want voor geen van deze zaken kan je asiel krijgen in België.

Herintegratie

Geef de mensen een reden om terug te keren. Geef ze bij aankomst de mogelijkheid om een nieuw leven op te bouwen. Dat ze iets hebben om naar uit te kijken, zoals ik bij het reizen uitkijk naar de hitte waarin ik eindelijk die zomerjurk kan aandoen. Als we hen daar de tijd voor gunnen, is de kans veel kleiner dat ze na hun terugkeer het land opnieuw proberen te ontvluchten.

Is het niet de bedoeling te zorgen voor een duurzame herintegratie in plaats van “ze gewoon ons land uit te krijgen”? Veel migranten zouden niets liever willen dan terug naar hun geboorteland gaan. Alleen zit dat ene probleem tussen hen en hun land. Die ene oorlog, dictator, overstroming waarvoor een oplossing gezocht moet worden. En daar is meer tijd voor nodig. Op dertig dagen is hun koffer echt niet gevuld met kledij, aangepast aan het type weer.

“Vrijwillige” terugkeer

Dus blijven ze in België. Illegaal, ondergedoken en bang. Een stap in de verkeerde richting en ze worden opgepakt en “gedwongen gerepatrieerd”. Wat in essentie wil zeggen dat je op een nog kortere tijd, met nog minder budget en nog meer restricties op het vliegtuig wordt gezet. Het wordt gebruikt als stressfactor om “vrijwillige” terugkeer te stimuleren. Als er genoeg druk wordt uitgeoefend, kunnen ze niet anders dan België verlaten. Slim. Maar menswaardig? Allerminst. Laat staan dat we dit nog vrijwillig kunnen noemen.

Als elke dag een stap dichter is bij een stapel problemen, is je toekomst plannen niet eenvoudig. “Vrijwillig” keer je pas terug als je er klaar voor bent. Als je genoeg tijd en informatie hebt gekregen en een toekomst voor je kan zien. Als je gepakt en gezakt bent met voor alle weersomstandigheden een gepast tenue.

Tijd is wat een menswaardig terugkeerbeleid moet voorzien. Want de terugkeer naar je land regelen, is heel wat meer dan een zomerkleedje inpakken.