Volkstelling toont resultaat van etnische zuivering

In Kroatië woonden in maart 2001 nog 201.631 Serviërs, tegenover 600.000 in
1991. In dat jaar verklaarde Kroatië zich onafhankelijk. Belgrado aanvaarde
de opdeling van de republiek niet en het Joegoslavische leger trok ten
strijde tegen Zagreb. Daarop riepen de Kroatische Serviërs de autonomie uit
van de regio Krajina, waardoor Kroatië in twee werd verdeeld.

Het Kroatische leger veroverde in augustus 1995 de Krajina - waar Serviërs
90 procent van de bevolking uitmaakten. Zo’n 200.000 Serviërs verlieten toen
in één week de streek richting Servië. Zo’n 20.000 Servische huizen gingen
toen volgens internationale waarnemers in vlammen op en 1.200 Servische
burgers werden gedood in de nasleep van een militaire operatie die de
codenaam Storm meekreeg. De etnische zuivering vond niet enkel plaats in
de Krajina. Ook de Servische minderheid in de steden werden door Kroatische
nationalisten lastig gevallen en weggepest.

De politieke reacties op de nieuwe Kroatische bevolkingsstatistieken, die
vorige week bekend raakten, variëren van onverschilligheid tot de uitspraak
van een nationalistisch parlementslid dat verklaart dat dit het beste
nieuws in jaren is. Premier Ivica Racan verklaarde dat de exodus van de
Serviërs een gevolg was van (de Joegoslavische) agressie.

De enige kritische reacties zijn afkomstig van de mensenrechtenorganisaties
en van de overblijvende Kroatische Serviërs. Milorad Pupovac, leider van de
Servische Nationale Raad in Kroatië, vindt dat alle partijen zich aan de
nieuwe realiteit moeten aanpassen en dat de Serviërs in Kroatië een betere
behandeling verdienen. We willen dat de Servische minderheid gereïntegreerd
wordt in de Kroatische maatschappij. Helaas is dat nog een onmogelijke
zaak. Pupovac wijst erop dat Kroatië de enige voormalige Joegoslavische
republiek is zonder een behoorlijke minderheidswet. De goedkeuring van de
wet was beloofd voor mei 2000, maar het is er nog steeds niet van gekomen.

De hervormingsgezinde partijen, die de nationalisten versloegen in 2000,
beloofden bij hun aantreden dat de minderheden een betere bescherming zouden
genieten, maar dat dusver is er weinig vooruitgang geboekt.

In de Kroatische kieswet staat een drempel van 5 procent ingeschreven voor
de vertegenwoordiging in het lokale bestuur. De Raad van Europa heeft
Kroatië al op de vingers getikt omdat die drempel te hoog is. Met hun 4,5
procent kunnen de Kroatische Serviërs een politieke vertegenwoordiging op
gemeentelijk niveau wel helemaal vergeten. De Servische minderheid vreest
dat als de kiesdrempel wordt toegepast op nationaal niveau, ze dezelfde
nominale vertegenwoordiging krijgt als de 19.000-koppige Italiaanse
gemeenschap.