VN-soldaten ontvoerd in Darfur

De Jordaniërs waren aan de slag als adviseurs voor de vredesmissie van de VN en de Afrikaanse Unie in Darfur (UNAMID). Volgens de VN werden de twee in de buurt van hun huis in Nyala, de hoofdstad van Darfur, door drie gewapende mannen meegenomen. Er is nog geen nieuws over de identiteit van de ontvoerders of de groep waartoe ze behoren. Chris Cycmanick, woordvoerder van UNAMID, verklaarde gisteren wel dat de mannen in leven zijn en in goede gezondheid zouden verkeren.
Sinds maart 2009 werden al 19 buitenlanders in Soedan ontvoerd, de meesten omwille van losgeld. 18 van hen werden intussen vrijgelaten. Een Amerikaanse vrouw die drie maand geleden rond Nyala werd gekidnapt, wordt nog steeds vastgehouden. ‘De trend van hulpverleners te ontvoeren is bijzonder alarmerend’, zei VN onderdirecteur voor Humanitaire Zaken John Holmes gisteren aan AFP. Het permanente gevaar op ontvoering bracht de hulpverlening in Darfur het voorbije jaar danig in het gedrang. Vele internationale organisaties zagen zich genoodzaakt hun personeel terug te laten keren naar veiligere grote steden.

Hulpverleners geen toegang tot vluchtelingenkampen

De ontvoering van de Jordaniërs komt voor UNAMID op een bijzonder vervelend moment. Sinds begin augustus is de vredesmissie, die voornamelijk uit Afrikaanse troepen bestaat, in een fel conflict verwikkeld met de Soedanese overheid. Soedan eist de uitlevering van vijf militanten van de Sudan Liberation Movement (SLM) die verantwoordelijk worden geacht voor geweld in het vluchtelingenkamp van Kamla, in het westen van Darfur. Daar braken eind juli rellen uit tussen aanhangers van het SLM en groepen die voorstanders zijn van een onderhandelde vrede. UNAMID weigert de vijf uit te leveren zonder garantie op een eerlijk proces. Al-Bashir verklaarde daarop dat ‘de VN en hulpverlenders in Darfur de autoriteiten moeten steunen. Anders zullen ze worden uitgewezen.’
Vandaag werden de eerste hulpverleners de deur gewezen. Vijf mederwerkers van de VN en het Internationale Rode Kruis, onder wie het hoofd van UNHCR in Darfur, moeten het land verlaten. Abdallah al-Fadil, hoofd van UNAMID in West-Darfoer, zei aan Reuters dat het niet duidelijk was waarom de organisatie werd uitgewezen. Er werd enkel meegedeeld dat de staff hun mandaat had overschreden.
Intussen blokkeert de Soedanese overheid de toegang tot het Kamla kamp. ‘De aanvoer van voedsel en brandstof voor de waterpompen was de voorbije twee weken niet mogelijk. Ook sanitaire voorzieningen worden een probleem’, zei  John Holmes op een persconferentie zaterdag. Volgens reliefweb werd er ook dit weekend nog geschoten in het kamp.
De relatie tussen al-Bashir en internationale hulporganisaties is gespannen sinds het Internationaal Strafhof in 2009 een arrestatiebevel tegen de Soedanese president uitvaardigde. Al-Bashir wordt van oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid beschuldigd. Sinds 2009 zette de president al 13 hulporganisaties uit het land.

Referendum waarschijnlijk uitgesteld

Het zijn politiek woelige tijden in Khartoem. Naast een groeiend conflict met UNAMID in Darfur, heeft al-Bashir ook af te rekeken met groeiende kritiek over zijn optreden in de organisatie van een gepland referendum over de toekomst van Zuid-Soedan.
Op 9 januari moeten de inwoners van het zuiden zich uitspreken over de toekomst van hun regio: unificatie met Noord-Soedan of onafhankelijkheid. Verwacht wordt dat een meerderheid van de bevolking zich voor onafhankelijkheid zal uitspreken. De voorbereidingen van het referendum zitten echter danig in het slop. Zondag verklaarde de voorzitter van de Southern Sudan Referendum Commission nog dat ‘het halen van de 9 januari deadline erg moeilijk wordt.’
Het referendum is een onderdeel van het vredesakkoord van Naivasha, dat in 2005 werd gesloten tussen de Soedanese overheid en de Sudan People’s Liberation Movement (SPLM). Dat bracht de Nationale Congres Partij van al-Bashar en het SPLM, dat jarenlang tegen de overheid had gestreden, samen in een regering. Het SPLM kreeg de controle over het zuiden, de NCP over het noorden.
Dat het referendum zoals gepland in januari zal kunnen plaatsvinden lijkt op een half jaar voor de deadline een illusie. De voorbereidingen van de volksraadpleging liepen de voorbije weken enorme vertraging op. Die vertraginging zou grotendeels toe te schrijven aan de president. Hij zou er alles aan doen om de onderhandelingen over de organisatie tegen te werken.
Het SPLM heeft echter al laten weten dat van uitstel geen sprake kan zijn. ‘Als er wordt getracht het referendum uit te stellen, zal de bevolking van Zuid-Soedan haar eigen beslissing nemen,’ verklaarde een leider van het SPLM. 
Bij het geweld in Soedan verloren volgens internationale waarnemers al 300.000 mensen het leven en sloegen 2.7 miljoen mensen op de vlucht. De Soedanese overheid spreekt van 10.000 slachtoffers.