VN hekelen democratisch deficit bij IMF en Wereldbank

De roep om een sterkere inspraak van ontwikkelingslanden klinkt al sinds de ontwikkelingsconferentie in 2002 in het Mexicaanse Monterrey. Maar sindsdien is er geen geen vooruitgang opgetekend bij beide instellingen, zeggen de VN in het nieuwe rapport.

Als antwoord op de kritiek hebben het IMF en de Wereldbank in april 2001 gezamenlijk aanbevelingen geformuleerd over de benoeming van hun topmensen. Elke lidstaat moest een kandidaat kunnen voordragen, zo luidde het. Maar die aanbevelingen werden nooit toegepast. Echte veranderingen in de vertegenwoordiging kunnen enkel door fundamentele hervormingen, zegt het VN-rapport. En die dienen te komen van de politieke leiders.

Het rapport onderschrijft deels de kritiek die de ontwikkelingslanden en ngo’s het voorbije jaar formuleerden naar aanleiding van de zoektocht naar een nieuwe directeur bij het IMF en een nieuwe voorzitter bij de Wereldbank. Die luidt dat het IMF en de Wereldbank geen instrument van stabiliteit en ontwikkeling zijn maar een instrument van controle door de rijke landen.

De ontwikkelingslanden vertegenwoordigen vier vijfde van de wereldbevolking, maar in het IMF en de Wereldbank hebben ze slechts dertig procent van de stemmen. De beslissingen in het IMF worden genomen door een bestuursraad van vierentwintig directeurs, waarvan dertien uit de rijke landen, die samen bijna zeventig procent van de stemmen hebben. De 46 Afrikaanse landen onder de Sahara hebben maar twee directeurs. Het bijna-monopolie van de industrielanden zorgt er bijvoorbeeld voor dat de baas van de Wereldbank en het IMF altijd uit een rijk land komt.

De G7, de groep van de zeven meest invloedrijke industrielanden, verdedigt haar ruime invloed met het argument dat de invloed een kwestie van aandeelhoudersschap is. Het is normaal dat landen die een groter economisch gewicht hebben en veel geld ontlenen, meer invloed hebben, zeggen de industrielanden. De inspraak van de ontwikkelingslanden wordt volgens de G7 gegarandeerd door de plannen voor armoedebestrijding die ze dienen op te stellen om een lening vast te krijgen. Volgens de VN volgt de stemmenverdeling bij het IMF en de Wereldbank de economische ontwikkelingen niet.

De Wereldbank is de belangrijkste kredietverstrekker voor ontwikkelingslanden. Ze schrijft jaarlijks voor 20 miljard dollar leningen, kredieten en verzekeringen uit. Het IMF ontleende 40 miljard dollar in 2003.(MM)