Vereenvoudiging aidsbehandeling bleek levensreddende doorbraak

We hebben uiterst effectieve HIV-behandelingsprogramma’s op plaatsen waar elke infrastructuur ontbreekt, zegt dr. Jim Yong Kim, directeur van de afdeling HIV/aids van de WGO. Op basis van die voorbeelden kan niemand nog beweren dat het onmogelijk is om mensen met HIV te behandelen in afwezigheid van gesofisticeerde voorzieningen.

De overtuiging is nieuw - eerder hadden gezondheidsexperts hun bezorgdheid uitgedrukt over de mate waarin zwakke medische voorzieningen in ontwikkelingslanden in staat zouden blijken in te staan voor de laboratoriumtests en de patiëntenbegeleiding nodig voor een HIV-patiënt die anti-retrovirale middelen slikt. Het visitekaartje van de nieuwe aidsaanpak van Wereldgezondheidsorganisatie is het nieuwe ‘3 by 5’ programma van de VN om tegen 2005 drie miljoen mensen te voorzien van aidsremmers. Dankzij generische geneesmiddelenproducenten zijn aidsremmers sinds begin van dit jaar verkrijgbaar tegen zo’n 120 à 160 euro per persoon per jaar, en ook de omkadering bleek dus geen onoverkomelijke barrière. De WGO toonde zich op de aidsconferentie in Bangkok zeker dat deze alternatieve aanpak ook in de toekomst goede resultaten zal opleveren.

Het nieuwe geloof van de VN-organisatie in basisgezondheidszorg kreeg warme steun van Artsen Zonder Grenzen. Het inzetten van verpleegsters en klinisch personeel, en zelfs van HIV-patiënten zelf, is een doorbraak gebleken in de uitbereiding van de behandeling van HIV-patiënten, vindt de organisatie. Patiënten kunnen psychologische steun bieden aan lotgenoten die een anti-retrovirale therapie volgen.

De wereldwijde campagne voor de toegang tot aidsremmers is het belangrijkste wat de laatste jaren is gebeurd, zegt ook Zackie Achmat, een Zuid-Afrikaan met HIV die deel uitmaakt van de Zuid-Afrikaanse organisatie ‘Treatment Action Campaign’. Toen wij onze campagne opstartten, waren velen, waaronder ook de VN-organisaties, sceptisch over het vermogen van arme mensen om te begrijpen hoe ze deze medicijnen moeten innemen en over het gebrek aan medisch personeel dat daarop moest toezien.

Toch was er op de conferentie in Bangkok ook kritiek te horen op het ‘3 by 5’- programma. Voorlopig hebben immers naar schatting niet meer dan 400.000 mensen toegang tot de levensverlengende medicijnen gekregen. De drie miljoen van de WGO zal niet worden gehaald, zegt prof. Joep Lange, de voorzitter van de Internationale AIDS Society (IAS), het onafhankelijke orgaan van wetenschappers en medische experts dat medeorganisator is van de conferentie. Hij waarschuwt ook voor de mogelijkheid dat de campagne van de WGO leidt tot het opduiken van een nieuwe stam van het HIV-virus die resistent zou zijn tegen de beschikbare medicijnen.

De WGO stelt dat alle ambitieuze doelstellingen optimistisch zijn. Het gaat erom creatief te denken, vindt Kim. (ADR/PD)