Toenemende arbeidsmigratie baart IAO zorgen

Om de migratie in goede banen te leiden, stelt de IAO voor om vooralsnog niet-bindende regels op te stellen. Dat moeten regels zijn die door de meeste landen geaccepteerd worden, zegt Filipijn Manolo Abdella, hoofd van de afdeling Migratie van de IAO. Tijdens de internationale arbeidsconferentie in Geneve, die nog tot 17 juni duurt, wordt dat voorstel besproken.

Een van de oorzaken van de toenemende migratie is volgens de organisatie de ongelijke verdeling van de welvaart in de wereld. Vanuit wereldwijd perspectief is het probleem volgens IAO-directeur en Chileen Juan Somavía dat men er niet in slaagt om voldoende banen te creëren op de plaatsen waar de meeste mensen leven. De wereld moet een manier vinden om fatsoenlijk werk te regelen voor deze oneindige stroom migranten, door multilaterale politiek, zegt Somavía.

De grootste problemen spelen onder migranten die illegaal in het buitenland verblijven. Hoewel hun aantal relatief beperkt is, spelen ze een belangrijke rol in veel landen. Er is wel eens beweerd dat Londen en heel het zuiden van Engeland binnen een paar uur lam zouden komen te liggen, als alle buitenlanders zonder geldige documenten worden uitgezet.

Illegale werknemers lopen vooral risico’s als rekrutering, vervoer en werk zich afspelen buiten de kaders van de wet, waarschuwt IAO in een studie die werd voorbereid voor de conferentie. Ongeveer 15 procent van de 175 miljoen immigranten is illegaal. Een half miljoen mensen komen jaarlijks illegaal West-Europa binnen. In Amerika verblijven naar schatting zeven miljoen illegale immigranten, waarvan een groot deel uit Mexico komt.

De migratiestroom brengt ook met zich mee dat hoogopgeleide werknemers uit arme landen hun heil elders zoeken. In Amerika werken meer artsen uit Ghana en Jamaica dan in die twee landen zelf. Vooral voor Afrika is die ontwikkeling problematisch, zegt Abdella. Vooral vanwege het aidsprobleem is de behoefte aan artsen en verplegend personeel daar groot.

Uit een onderzoek van de IAO blijkt dat migranten wettelijk slecht beschermd worden, vooral in de minder arme ontwikkelingslanden. Zij zijn goed voor 46 procent van de wereldwijde migratie. Van de economisch actieve migranten, totaal 86 miljoen, zijn volgens het onderzoek 52 miljoen mensen actief in ontwikkelingslanden.

Een van de positieve effecten van migratie is volgens Abdella dat de migranten een deel van hun geld overmaken naar hun land van herkomst. Die landen hebben er veel baat bij om de kosten van die transfers omlaag te brengen, zodat meer mensen kunnen profiteren van de opbrengsten.

Emigranten uit ontwikkelingslanden stuurden in 2001 totaal 72,3 miljard dollar naar huis. Dat komt overeen met 1,3 procent van het bruto binnenlands product van die landen. Volgens de Wereldbank is dat goed voor 42 procent van de totale buitenlandse directe investeringen in die landen, en overschrijdt de som veruit het bedrag dat geïndustrialiseerde landen er besteden aan ontwikkelingshulp.

Veel landen die te maken hebben met een toestroom aan immigranten, hebben een verkeerd beeld van de effecten van die immigratie, meent de IAO. Uit onderzoek in de Verenigde Staten en West-Europa is gebleken dat het effect van migratie op de hoogte van de salarissen bijvoorbeeld minimaal is.

De IAO benadrukt dat het van belang is dat landen een goede integratiepolitiek voeren ten aanzien van de immigranten. Anders kan hun aanwezigheid een bron van spanning worden. (JS/PD)