Tienduizenden indianen protesteren tegen inmenging leger en rebellen

De Colombiaanse president Alvaro Uribe had de betoging om veiligheidsredenen verboden. Hij vindt dat de eisen geen samenhang vertonen en beschuldigt de organisatoren ervan dat ze de mars misbruiken voor politieke doeleinden. De mars verloopt grotendeels geweldloos, maar dinsdagmiddag werd in Cali een lijfwacht gedood van gouverneur Angelino Garzón van de Democratische Polopartij die de mars steunt.

De indianen vertrokken dinsdagochtend te voet en met vrachtwagens uit Santander de Quilichao in het departement Cauca waar ze van oudsher wonen. Cauca strekt zich uit van het Andesgebergte in het oosten tot aan de kust. De mars zou de grootste ooit zijn in Cauca. We begonnen met 25.000 deelnemers, maar dat aantal was woensdag al aangegroeid tot 50.000 en het is niet onrealistisch dat donderdag 70.000 betogers Cali zullen binnenstappen, zei Mauricio Beltrán, de communicatieadviseur van de Nationale Organisatie van Colombiaanse Indianen (ONIC) en de Vereniging van Indiaanse Raden van Noordelijk Cauca (ACIN). Beide verenigingen hebben de officiële verklaring van de mars ondertekend.

De indianen liggen al lang in de vuurlinie van het veertig jaar oude conflict in Colombia. De Nasa-indianen staan bekend om hun passief verzet tegen de rebellen en de paramilitairen, die jongeren proberen te rekruteren en controle uit te oefenen over het indiaanse gebied. Eerder deze maand slaagden de indianen erin zonder bloedvergieten een einde te maken aan de ontvoering van vijf van hun leiders door de linkse FARC-rebellen.

Maar de organisatoren protesteren ook tegen de grondwetsherziening van president Uribe. Die wil volgens hen een deel van de rechten intrekken die ze verwierven tijdens de vorige grondwetsherziening in 1991. Ten slotte verzetten ze zich tegen een mogelijk vrijhandelsakkoord tussen de Verenigde Staten en Peru, Ecuador en Colombia. De vierde onderhandelsronde over dat akkoord vindt deze week plaats in Puerto Rico. De indianen vrezen onder meer dat Amerikaanse bedrijven daardoor een patent kunnen verwerven over de rijke Colombiaanse flora en fauna.

In Cali zouden de betogers donderdag ontvangen worden door studenten en leden van het internationale vredesnetwerk Women in Black. Ook in andere steden zijn er antiregeringsprotesten gepland. In elke stad die de mars aandeed, hielden de deelnemers bijeenkomsten om tot concrete eigen voorstellen te komen. De mars wordt uitgebreid gecoverd door een netwerk van gemeenschapsradio’s.

Colombia telt zo’n 140.000 Nasa-indianen, de op één na de grootste indianengemeenschap in het land. Ze kregen in 2000 de Nationale Vredesprijs in Colombia en eerder dit jaar een prijs voor uitmuntend gemeenschapsinitiatief van het Ontwikkelingsprogramma van de Verenigde Naties (UNDP). Samen maken de 90 verschillende etnische indianengemeenschappen zo’n twee procent van de bevolking uit. Bij de betoging sloten zich ook vertegenwoordigers van de zwarte gemeenschap, boeren en vakbondslui aan. (ADR/MM)